بزرگنمايي:
سرزمين ايرانيان- ظهور و توسعه استارتآپها در کشور را ميتوان از آن دسته اتفاقات خوب
دانست. شايد يکي از مهمترين دلايلش براي عموم مردم تنوع خدماتي باشد که
توسط استارتآپها با قيمت و کيفيت مناسب به آنها ارائه ميشود. از سفارش
خريد مايحتاج خانه و درخواست پرستار براي مراقبت از کودکان و سالمندان
گرفته تا درخواست خدمات نظافت و تعميرات و يا پر استفادهترين آنها درخواست
خودرو براي سفرهاي درونشهري و برون شهري!
«اپليکيشنهاي درخواست خودرو» در ايران که در همين راستا فعاليت
ميکنند، از مورد توجهترين استارتآپهاي ايراني به حساب ميآيند. با اين
حال در اين متن که در حقيقت نتيجه مشاهدات شخصي نويسنده از تجربه بيش از
200 سفر داخلي و مقايسه آن با دهها تجربه مشابه در سه کشور روسيه، ترکيه و
امارات متحده عربي است، به مشکلات عجيب اين استارتآپهاي داخلي خواهيم
پرداخت:
نقشههاي ناکارآمد بومي و رانندگان آموزش نديده
يکي از بزرگترين مشکلاتي که مسافران و رانندگان تاکسيهاي آنلاين با آن
مواجه هستند، مشکل مسيريابي است. مثلا نقشههاي استاندارد بومي وجود ندارد
يا داراي کارايي کافي نيست؛ پلتفرم نرمافزارهاي تاکسيياب ايراني هم براي
نقشهخواني مناسب نيست. نام و نشانهاي محلهها هم گاها خيلي کلي ثبت
شدهاند و مهمترين مساله اينکه بخش قابل توجهي از رانندگان نيز با اصول
حرفهاي نقشهخواني آشنا نيستند و طبعا در مسيريابي صحيح در سطح شهر چه
مبدا و چه مقصد با مشکل مواجه ميشوند. درحاليکه در نرمافزارهاي
تاکسيياب چندمليتي و بومي کشورهاي ديگر، نقشههاي دقيق در اختيار رانندگان
قرار ميگيرد و يا از مسيريابهاي بومي کيفيت کار آنها ارتقا داده است.
عدم امکان ويرايش مسير پس از سوار شدن
مشکل عجيب ديگر در اپليکيشنهاي داخلي تاکسيياب آنلاين اين است که
امکان ويرايش مقصد پس از سوار شدن وجود ندارد و اين ممکن است به ويژه براي
مسافراني که اتفاق غيرقابل پيشبيني مقصدشان را عوض ميکند مشکلآفرين باشد
و مجبور باشند از خودرو پياده شده و اگر تحمل انتظار طولانيمدت پشت خط
ماندن پشتيباني را داشته باشند به بازگشت وجه خود اميدوار باشند. درصورتي
که امکان ويرايش مقصد در هرلحظه يا موقعيت از مسير در حال حاضر در
نرمافزارهاي بينالمللي وجود دارد.
پيش از آغاز سفر خط حرکتي راننده مشخص نيست
در اپليکيشنهاي تاکسيياب داخلي مسير حرکت خودرو به سمت مسافر مشخص
نيست و درخواست کننده فقط خودرو ميبيند و نميتواند خط يا مسير حرکت
راننده را بينند. به همين دليل در مواقعي پيش آمده که راننده مسير به سمت
مقصد حرکت نکرده و مسافر نميتواند اين موضوع را به درستي تشخيص دهد و چون
خودرو را در حال دورشدن از مبدا ميبيند (بدون آنکه خط مسير را را مشاهده
کند) نميتواند به درستي تصميمگيري کند. از سوي ديگر ناحيهبندي در
نقشههاي موجود براي انتخاب مبدا و مقصد، چندان دقيق نيست و طبيعتا راننده
را گمراه ميکند.
انتخاب عجيب رانندگان ناآگاه از اصول رفتار حرفهاي
عدم آگاهي از اصول رفتار حرفهاي از سوي بعضي رانندگان يکي از مهمترين
مشکلات تاکسييابهاي آنلاين است. رانندگاني که معلوم است به درستي انتخاب
نشده يا آموزشهاي کافي را نديدهاند. در اغلب خودروها در سرويسهاي معمولي
نظافت داخلي و خود راننده در حد معمول و استاندارد نيست و در مواردي
رفتارها با مسافر بسيار عجيب است.
مثلا در اوج گرماي فصل تابستان، بارها شاهد بودهايم که رانندگان به
بهانههاي گوناگون از جمله نداشتن گاز کولر يا خراب شدن ناگهانياش، از اين
روشن کردن آن سرپيچي کردهاند. همچنين در بعضي موارد، مسافران پس از ثبت
درخواست اتومبيل، با خودرويي مواجه ميشوند که ظاهر و کيفيت فني مناسبي
ندارد.
درخواست عجيب رانندگان: لطفا آنلاين پرداخت نکنيد!
يکي ديگر از مواردي که در ايران در زمينه عدم رعايت اصول حرفهاي شاهد
بودهايم مسئله پرداختهاست. در حقيقت بارها با اين اتفاق روبهرو بودهايم
که رانندگان به شکلي غيرحرفهاي، به جاي پرداخت آنلاين، درخواست پرداخت
نقدي از مسافر دارند؛ درخواستي که گاهي منجر به درگيري لفظي ميان راننده و
مسافر ميشود. اين مشکل عجيب آنقدر ادامهدار است که انگار عزمي جدي براي
رفع آن وجود ندارد.
قبول کردن مسافر جديد پيش از پياده کردن مسافر قبلي
گاهي برخي از رانندگان در حين اينکه مسافر اول خود را به مقصد
نرساندهاند، پايان سفر را زده و مسافر ديگري ميگيرند و در صورت دير رسيدن
به مسافر جديد، بهانههاي غيرواقعي مثل ترافيک ميآورند. مسافر هم که از
خط مسير چيزي نميبيند و فقط مدت طولاني منتظر خودرو ميماند.
تنها دو مقصد ثبت ميشود/ راننده هم فقط مقصد اول را ميبيند
مسافران و کاربران تاکسيهاي آنلاين در ايران فقط ميتوانند درخواست دو
مقصد را ثبت کنند و بيشتر از آن امکانپذير نيست. اما عجيب اينکه حين
ارسال درخواست و آلارم اوليه تنها مقصد اول براي رانندگان نشان داده ميشود
که ممکن است راننده به دلايلي چون ترافيک، مسافت زياد، ارزان بودن کرايه و
... تمايلي به انتقال مسافر به مقصد دوم را نداشته باشد و ممکن است
دردسرهايي مثل درگيري لفظي يا شديدتر را در پي داشته باشد.
مسدود کردن کاربر به جاي جريمه
در استفاده از تاکسييابهاي آنلاين داخلي ممکن است شما درخواستي را ثبت
کنيد و رانندهاي اعلام آمادگي کرده و به سوي شما حرکت کند اما شما به هر
دليلي از ثبت درخواست، منصرف شده و کنسل کنيد. بدون اينکه جريمه شويد
ميتوانيد اين کار را بکنيد. ولي تداوم در لغو سفر اکانت شما را با مسدوديت
مواجه ميکند. در صورتي که با لغو سفر چه از طرف مسافر در اپليکيشنهاي
بينالمللي يا خارجي کاربر با جريمه مالي مواجه ميشود.