بزرگنمايي:

پس از موافقت اصولي وزارت علوم با ارتقاي مرکز کردستان‌شناسي دانشگاه کردستان، اين مرکز به پژوهشکده ارتقاء يافت و اين پژوهشکده با سه گروه پژوهشي زبان شناسي و ادبيات کُردي، گروه پژوهشي مطالعات تاريخ و فرهنگ کردستان، گروه پژوهشي مطالعات راهبردي و توسعه کردستان به عنوان تنها پژوهشکده رسمي کردستان شناسي در ايران فعال است.

آيين افتتاح ارتقاي اين مرکز با حضور اساتيد و اعضاي فعال اين پژوهشکده برگزار شد و با توجه به اينکه وجود چنين مرکزي در راستاي اعتلاي زبان و ادبيات کُردي که هميشه به نحوي در حاشيه مانده است، بسيار با اهميت است؛ اساتيد و سخنرانان اين مراسم از اين روز به عنوان روز جشن کُردها ياد کردند.

اين مرکز از سال 79 با موافقت شوراي گسترش آموزش عالي و با گروه زبان‌شناسي و ادبيات کُردي تاسيس شده بود که تاکنون هشت همايش بين‌المللي، ملي و منطقه‌اي، 10 طرح پژوهشي ملي و استاني، 5 کارگاه آموزشي، 12 سلسله نشست تخصصي برگزار کرده و 33 عنون کتاب به چاپ رسانده است و چهار کتاب ديگر نيز در دست چاپ دارد.

همچنين 12 عضو هيات علمي پژوهشي به صورت پاره وقت و 15 پژوهشگر آزاد در اين مرکز مشغول به فعاليت هستند.

فردين اخلاقيان، رئيس دانشگاه کردستان در اين مراسم، اظهار کرد: دانشگاه وظيفه دارد به عنوان نهادي علمي با ابزار علم و تکنولوژي در زمينه‌هاي علمي، اقتصادي، فرهنگي و ... به جامعه خدمت کند.

اخلاقيان افزود: در گذشته دانشگاه‌ها تنها مراکز آموزشي و تربيتي بودند، اما امروز آنچه از دانشگاه‌ها انتظار مي‌رود انجام پژوهش است تا از اين طريق به جامعه فکر و ايده ارائه کنند.

وي عنوان کرد: رشته زبان و ادبيات کُردي و همچنين ارتقاي مرکز پژوهشي کردستان شناسي به پژوهشکده در راستاي خدمت به کردستان و زبان کُردي صورت گرفته است.

رئيس دانشگاه کردستان با اشاره به اينکه پايه‌گذاري اين دو اقدام مهم در دوران اصلاحات بوده است، اعلام کرد: در سال 82 پيشنهاد ايجاد رشته زبان و ادبيات کُردي مطرح و به وزارت علوم داده شد که در اين مقطع دکتر مصطفي معين، وزير علوم بود و اين مهم را تصويب کرد، اما در دولت گذشته اين مسئله اجرا نشد تا اينکه در دولت روحاني مورد استقبال قرار گرفت و اجرايي شد.

وي با اشاره به اينکه تاسيس مرکز کردستان‌شناسي دانشگاه کردستان نيز در سال 79 و در دولت اصلاحات صورت گرفت، عنوان کرد: اين مرکز در دولت روحاني با قدرت بيشتر فعاليت کرده و هم اکنون نيز به پژوهشکده ارتقاء يافت.

پژوهشکده کردستان‌شناسي نقش اساسي در معرفي زبان و ادبيات کُردي دارد

اميد قادرزاده، رئيس پژوهشکده کردستان‌شناسي دانشگاه کردستان اظهار کرد: مرکز پژوهشي کردستان‌شناسي همواره مامن همه دلسوزان عرصه زبان و ادبيات کُردي بوده است و اکنون که به پژوهشکده ارتقاء يافته است، بيش از پيش در راستاي خدمت به کُرد و کردستان با حضور فعالان اين عرصه تلاش خواهد کرد.

قادرزاده افزود: دانشگاه کردستان امروز به اين بلوغ رسيده است که محرک پيشرفت کردستان باشد و مدلي تازه براي پيشرفت و توسعه کردستان با حضور اساتيد و صاحب‌نظران ارائه دهد.

وي ضمن تقدير از پشتيباني‌هاي مسؤولين استان و همچنين مسؤولان دانشگاه کردستان از فعاليت اين مرکز، خاطرنشان کرد: تا زماني که اين پشتيباني‌ها ادامه داشته باشد، اين مرکز همچنان فعال و پويا به کار خود در چارچوب اهداف و آرمان‌ها ادامه خواهد داد.

شناساندن اسطوره‌هاي فرهنگ کُردي از جمله وظايف پژوهشکده

قطب الدين صادقي، مدرس دانشگاه‌هاي تهران و بازيگر مطرح تئاتر کشور نيز در اين مراسم اظهار کرد: يکي از مشکلات مهم جوامع کُرد اين است که آنچه را تاکنون به دست آورده‌ايم نه جمع آوري و نه دسته‌بندي کرده‌ايم.

صادقي افزود: زبان بسيار مهم است و عامل فکر و فرهنگ و مدنيت هر جايي است، اما مسائل ديگري نيز هست که بسيار مهم است و بايد دنبال کرد، چيزهايي را که تاکنون در فرهنگ و ادبيات و تاريخ خود داشته‌ايم، جمع‌آوري و دسته‌بندي کنيم تا به علم و شناخت برسيم و در نهايت از آنها نقد کنيم که بار تاريخي، جغرافيايي، زباني، فرهنگي و .. را شامل مي‌شود.

وي عنوان کرد: در فرهنگ کُردي سه ذخيره داريم که از آن جمله ذخيره اسطوره‌اي است که هيچکس از آن اطلاعي ندارد و يکي از بزرگترين وظايف ما که بايد در اين پژوهشکده مورد توجه قرار گيرد، اين است که اسطوره‌ها شناسانده شوند.

اين مدرس دانشگاه، دومين ذخيره را تاريخ دانست و گفت: تاريخ ما بسيار آشفته است و تنها عده‌اي عشيره آن را نوشتند و سومين ذخيره نيز مدنيت است، چراکه بزرگترين خصوصيت فرهنگ و هنر است و در ميان کُردها به دليل اينکه در کوهستان زندگي کرده‌اند، دير پيدا شده و رشد يافته است.

وي بر کار بر اين ذخيره‌ها در اين پژوهشکده تاکيد کرد و گفت: اگر تنها خود را به زبان محدود کنيم، بخش‌هاي زيادي را از دست داده‌ايم.

نبايد گرفتار عوام‌گرايي شد

صادقي يکي از راه‌هاي دستيابي به اين مسائل را کنار گذاشتن تعصبات عشيره‌اي و احساسات دانست و گفت: کار علمي و فکري نياز است و نبايد گرفتار عوام‌گرايي شد.

وي ادامه داد: دومين چيزي که با آن درگير هستيم و در ميان کُردها قوي است، مرام سياسي است که داشتن اين مرام بار علمي را ضايع مي‌کند و بايد بدانيم فرهنگ، هزاران برابر مرام‌هاي سياسي، قوي است.

اين مدرس دانشگاه همچنين از به کار بردن نظريه‌هاي تجليدي انتقاد کرد و گفت: اين نظريه‌ها هيچ ارتباطي با شرايط تاريخي و فکر ما ندارد.

محمد علي سلطاني، محقق و پژوهشگر کُرد نيز در اين مراسم ضمن اينکه اين روز را روزي تاريخي براي کُردها و جشني براي همه آنها توصيف کرد، گفت: اين مرکز از آن جهت اهميت دارد که نه در کردستان عراق، سوريه و نه در ترکيه مرکزي با عنوان کردستان‌شناسي وجود ندارد و اين پژوهشکده در حال حاضر بزرگترين و ريشه‌دارترين و تنها مرکزي است که موجب دستيابي کُردها به اهداف و آرمان‌هاي علمي‌شان مي‌شود.

وي با اشاره به اينکه تحقيق در خصوص تاريخ و ادبيات کُردي، جغرافياي کُردي، عرفان و آداب و اديان کُردي هم سطح و هم رديف دانشگاه تهران است، افزود: آنچه در دانشگاه تهران و ساير دانشگاه‌هاي ايران به عنوان مسائل فرهنگي، تاريخي و ادبي جمع‌آوري شده، براي اولين بار در کردستان مورد استقبال قرار گرفته است.

در ادامه اين مراسم از کتاب‌هاي"په‌ندي پيران و فه‌رمووده‌ي ژيران"، "زه‌ردي ده‌م که‌ل"، "تا ڤگەي ئەوين "، " ئاسنگەري"، "مسگەري" و ... رونمايي شد.

همچنين در اين مراسم از سيد طاهر حسيني، جلال جلالي‌زاده، غلامحسين کريمي دوستان، عبدالله سليمي، فردين اخلاقيان، ماجد مروخ روحاني، بهرام نصراللهي زاده، رحمت صادقي، بختيار سجادي، نجم الدين جباري و اميد قادرزاده به عنوان حاميان و فعالان اين پژوهشکده تجليل شد.