بزرگنمايي:
بر اساس آمارهاي منتشرشده از سوي وزارت نيرو، متوسط سالانه
بارندگي در کشور 250 ميليمتر است، ولي به دليل تغييرات اقليمي در 5 تا 6
سال اخير متوسط بارندگي به 204 ميليمتر در سال کاهش يافته است.
از سوي ديگر در حال حاضر کشور با معضلات تبخير شديد آب در پشت
600 سد احداث شده در کشور مواجه هستيم که براي رفع اين چالش نياز به
اقدامات فناورانه داريم.
در اين راستا تاکنون روش‌هاي نويني ارائه شده است که از آن
جمله مي‌توان به استفاده از «توپ‌هاي پلاستيکي» اشاره کرد؛ ولي بر اساس
برآوردهاي انجام شده اين روش توجيه اقتصادي براي ايران ندارد، ضمن آنکه
مانعي براي دسترسي و بازبيني سد است.
بر اين اساس محققان پارک علم و فناوري فارس با الهام از اين
روش، ايده نويني را در اين زمينه ارائه کردند. اين محققان با استفاده از
نانوپوشش‌ها، لايه‌هايي براي کاهش تبخير در درياچه‌هاي پشت سد عرضه کردند.
نانوپوشش‌هاي ارائه شده با اعمال بر روي سطح آب علاوه بر آنکه
مانع تبخير آب و موجب نگهداري آب ذخيره‌شده در پشت سد مي‌شود، به راحتي
مي‌توان بازديدهاي دوره‌اي از سدها را انجام داد و اين پوشش‌ها مانعي براي
انجام بازبيني‌ها نخواهد شد.
با استفاده از قايق‌هاي موتور اين پوشش به کناري مي‌رود و با
خروج قايق از درياچه پشت سد، اين نانوذرات مجددا به يکديگر متصل خواهند شد.
علاوه بر اين روش، اخيرا کاهش تبخير آب از طريق پنل‌هاي
خورشيدي نيز در کشور مطرح شده است تا علاوه بر تامين برق از منابع
تجديدپذير مانع از تبخير آب شود.
مهندس حسن اطاعتي، مجري طرح در گفت‌وگو با خبرنگار ايسنا
با تأکيد بر اينکه حوضه‌هاي آبخيز ايران از تبخير بسيار بالايي برخوردار
هستند، گفت: بر اين اساس مطالعات گسترده‌اي را در اين زمينه انجام داديم و
نتايج داده‌هاي ما نشان داد که براي جلوگيري از تبخير آب در سدها مي‌توان
از پنل‌هاي خورشيدي استفاده کرد.
وي در اين زمينه توضيح داد: در اين روش با استفاده از صفحات
فتوولتائيک که بر روي يک سوم درياچه سدها قرار مي‌گيرند، علاوه بر جلوگيري
از تبخير آب، مي‌توان انرژي تجديدپذير را از خود صفحات فتوولتائيک که بر
روي آب مخازن سد نصب شده، توليد کرد.
اطاعتي با بيان اينکه مطالعات اين طرح با همکاري دانشگاه
شيراز انجام شده است، خاطرنشان کرد: مطالعات ما نشان مي‌دهد قيمت‌هاي برق
ناشي از روش‌هاي فتوولتائيک به يک هشتم تقليل يافته و اجراي اين طرح مقرون
به‌صرفه و اقتصادي است.
اين محقق با اشاره به جزئيات اجراي اين پروژه تحقيقاتي ادامه
داد: پنل‌هاي مورد نياز اين طرح از سوي شرکت‌هاي دانش‌بنيان و مراکز
تحقيقاتي قابل تأمين بوده و برنامه‌ريزي‌هايي نيز براي جذب
سرمايه‌گذاري‌هاي خارجي صورت گرفته است.
به گفته اطاعتي، اين طرح با همکاري محققان دانشگاهي اجرايي خواهد شد.
مجري طرح با تاکيد بر اينکه کشور نيازمند يک رويکرد نوين در
برنامه‌ريزي براي بهره‌برداري و نگهداري از طرح‌هاي عظيم ملي در تمامي
زمينههاي صنعتي است، ابراز اميدواري کرد که
رويکردهاي نوين چون «کلينيک سد» و «جلوگيري از تبخير آب با استفاده از
روش‌هاي نوين» بتواند الهام‌بخش مناسبي براي ديگر صنايع باشد.
وي همچنين تاکيد کرد: از نظرات و پيشنهادات سازنده مجامع
دانشگاهي و صنعتي که ما را در راستاي انجام اين رسالت ملي کمک کنند، به
گرمي استقبال مي‌کنيم.