بزرگنمايي:
دکتر احمدرضا جمشيدي، با عنوان اين مطلب که اسم «استئوپروز» را به غلط
بيماري خاموش گذاشته‌اند، افزود: در حالي‌که اين بيماري خاموش نيست و
پيشرفت مي‌کند.
وي ادامه داد: اين بيماري در واقع ساکت است؛ يعني علامت ندارد. اين
بيماري وقتي پيدا مي‌شود که دچار عوارض آن مي‌شويم و عارضه اش شکستگي
استخوان است. يعني استخوان مي‌شکند و پزشک متوجه مي‌شود که بيمار پوکي
استخوان دارد.
اين فوق تخصص روماتولوژي گفت: در همه دنيا، استئوپروز بيماري شايعي است.
حدود سال 2005، سازمان بهداشت جهاني اين بيماري را در کنار سرطان‌ها،
عفونت‌ها و تصادفات به عنوان چهارمين دشمن بشريت قرار داد. چون استئوپتروز
بدون سر و صدا باعث شکستگي استخوان مي‌شود. گاهي اين شکستگي‌ها در نواحي
خطرناک مثل ستون فقرات و گردن استخوان ران اتفاق مي‌افتد.
جمشيدي افزود: اگر شکستگي گردن استخوان ران را در بهترين مراکز دنيا
جراحي کنيم، 20 درصد مرگ و مير دارد. اگر جراحي نشود اين شانس به 50 درصد
مرگ و مير افزايش پيدا مي‌کند. هزينه‌هاي آن نيز بسيار زياد است.
وي درباره روش‌هاي درماني شايع براي درمان پوکي استخوان، گفت: ابزارهاي
درماني دارويي نيز وجود دارد. در درمان پوکي استخوان مي‌گوييم که اگر
توانستيم پيشرفت آن را متوقف کنيم، موفق خواهيم شد. زيرا روند اين بيماري
شيب تندي دارد.
جمشيدي افزود: نگراني ما در درمان اين است که ريسک شکستگي را کم کنيم.
در درمان‌هايي که انجام مي‌دهيم، علاوه بر اينکه روند پوکي را متوقف
مي‌کنيم، تراکم استخوان را نيز بالا مي‌بريم. اين درمان‌هاي معمول خيلي کند
است. پوکي استخوان در عرض سال‌ها انجام مي‌شود و طي سال‌ها هم مي‌توان آن
را جبران کرد. هدف ما اين است که تراکم استخوان به جايي برسد که ريسک
شکستگي در منطقه خطر وجود نداشته باشد.
رئيس مرکز تحقيقات روماتولوژي با توضيح اينکه در روند استخوان‌سازي دو
سلول نقش دارد، ادامه داد: يک سلول استئوکلاست است که استخوان‌خواري مي‌کند
و باعث پوک شدن استخوان مي‌شود و سلول ديگر استئوبلاست است که استخوان را
مي‌سازد.
وي افزود: داروهايي که داريم معمولا روي يکي از آنها و بيشتر استئوکلاست
تاثير گذاشته و فعاليت آن را مهار مي‌کند. تنها دارويي که روي هر دو قسمت
تاثير مي‌گذارد، «تريپاراتايد» است. چون هورمون پاراتيروئيد، هورمون دو
کاره است و هم استخوان‌سازي و هم استخوان‌خواري مي‌کند. اگر اين هورمون را
به صورت دوره‌اي به بيمار بدهند، تعادلي در وضعيت اين دو سلول ايجاد
مي‌شود.
اين استاد دانشگاه علوم پزشکي تهران به وجود داروهاي مختلف در درمان
پوکي استخوان اشاره کرد و گفت: داروهاي مختلفي در بازار وجود دارد و
خوشبختانه بسياري از آنها در ايران توليد مي‌شود. مشکلي که در مورد داروهاي
خوراکي وجود دارد اين است که بايد بعد از 5 سال، 2 سال استراحت به بيمار
داده شود و اگر موفق نبود بايد دارو تعويض شود. داروهاي خيلي جديدتري هم در
دنيا وجود دارد که ما هنوز نداريم و در مرحله تحقيقات است. يکي از داروهاي
موفق داروي «تريپاراتايد» است که در کشور توليد مي‌شود. اين دارو يک
هورمون پاراتيروئيد است که به صورت بيولوژيک توليد مي‌شود.
وي گفت: اين دارو در شکستگي‌ها و استئوپروزهاي شديد به خصوص در ستون
فقرات موثر عمل کرده است. البته برند قبلي خارجي با قيمت بسيار بالايي در
بازار وجود داشت. مطالعات نشان داده به اندازه همان برند خارجي اثربخش است.
تنها مشکل اين دارو، پيش از اين روش تزريق دارو بود که تنظيم دوز در آن
سخت بود.
جمشيدي افزود: برند خارجي دارو را به صورت قلم عرضه مي‌کرد. اين قلم‌ها
چيزي شبيه خودکار است که تعدادي سرسوزن ريز دارد و فقط همين سرسوزن‌ها
تعويض مي‌شوند. تزريق با اين قلم‌ها بسيار ساده است. تا قبل از اين، حجم
دارويي که لازم داشتيم در ويال باشد، واقعا به همان ميزان مورد نياز نبود.
در نتيجه کمي بيشتر در ويال وجود داشت تا در بازه زماني مصرفي، دارو کم
نيايد. اين مشکل با وجود اين قلم‌ها برطرف شده و دارو دقيقا به ميزان مورد
نياز در اين قلم‌ها وجود دارد.
رئيس انجمن روماتولوژي ايران در تشريح اين دارو گفت: روي اين قلم‌ها
شماره‌هايي وجود دارد که ميزان تزريق را با آن مي‌توان مشخص کرد. طبيعي است
که استفاده از اين قلم‌ها باعث بالا رفتن دقت تزريق مي‌شود. با رفع اين
مشکل و توليد قلم براي تزريق دارو، تقريبا مي‌توان گفت که مشکل بسيار بزرگي
در اين رابطه برداشته شده و کار بيماران راحت‌تر شده است. برند خارجي اين
قلم را داشت و بيمار ممکن بود به همين دليل به سمت آن برود، زيرا شکل دارو
نيز براي بيمار اهميت دارد. با توليد اين قلم براي داروي ايراني، هم بيمار و
هم پزشک راضي است.
وي در پايان با تاکيد بر پوشش بيمه اي اين دارو، گفت: اين دارو نسبت به
نمونه خارجي فقط از نظر قيمت مناسب‌تر است و کيفيت آن با نمونه خارجي
برابري مي‌کند. تا پيش از اين به خاطر هزينه سنگين حدود 700 هزار تا يک
ميليون توماني بيمار، اين دارو را تجويز نمي‌کرديم، اما در حال حاضر براي
بيمار با پوشش بيمه حدود 60 هزار تومان مي‌شود. مصرف اين دارو خاص است و
نمي‌توان براي هر بيماري که پوکي استخوان دارد از اين دارو استفاده کرد.
براي پوکي استخوان‌هاي شديد، موفق‌ترين داروي موجود است. از وقتي اين دارو
توليد شده، دست ما براي درمان بازتر شده است.