بزرگنمايي:

"مجيد بلالي" که با ارائه طرح "دستگاه نگين تراش انعطاف پذير" در گروه مکانيک هجدهمين جشنواره جوان خوارزمي، رتبه سوم بخش نوآوري اين رويداد علمي را به دست آورده است، ظرفيت اشتغالزايي، افزايش سرعت و دقت در فرآيند گوهرتراشي، امکان فرآوري سنگهاي قيمتي در داخل و جلوگيري از خام فروشي آنها به خارج کشور را از مهمترين مزاياي اين دستگاه معرفي کرد.
وي در گفت و گو با خبرنگار علمي ايرنا اظهار داشت: ايران به لحاظ ذخاير سنگهاي قيمتي، جزو 10 کشور برتر جهان است و حوزه جواهرات هم جزو 5 تجارت پرسود جهان است اما با وجود اين ظرفيت ها، کشور ما درآمدزايي چنداني از اين محل ندارد.
بلالي يادآور شد: در ايران با وجود تنوع و فراواني سنگ هاي قيمتي، به دليل کمبود نيروي انساني ماهر و بالا رفتن قيمت تمام شده محصول پس از فرآوري رشد اين بخش از صنعت معدن با وجود ارزش افزوده بالاي آن، تحت تاثير قرار گرفته و به يک نياز در بين صاحبان مشاغل مرتبط تبديل شده است.
وي خاطرنشان کرد: با اينکه تمامي بخش هاي اين تجارت با توليد ناخالص داخلي ارتباط مستقيم دارد، سنگهايي که در تناژ بالا در معادن کشور استخراج مي شود به خاطر نبود سيستم هاي عامل مناسب، به طور کامل فرآوري نمي شوند، خام فروشي مي شود يا در همان معادن سنگهاي قديمي مي مانند.
دانشجوي کارشناسي ارشد دانشگاه صنعتي فولاد قم ادامه داد: از طرف ديگر، گوهرتراشي يک حرفه مهارتي و فوت و فن دار بوده که انجام سنتي و دستي آن بسيار زمان بر و مستلزم تخصص بالاست و کشورهاي صاحب تکنولوژي در اين زمينه نيز حاضر به قرار دادن فناوري هاي خود به ما نبودند.
وي تصريح کرد: با توجه به همين نياز، در شرکت نوپاي خود مستقر در پارک علم و فناوري استان قم، اقدام به طراحي و ساخت يک دستگاه نگين تراش انعطاف پذير براساس يک سيستم عامل جديد کرديم.
بلالي با بيان اينکه دستگاه ساخته شده، نمونه داخلي و خارجي ندارد و گواهي ثبت اختراع و تاييده سازمان سازمان پژوهش هاي علمي و صنعتي ايران را دريافت کرده است، گفت: با ساخت اين دستگاه توانستيم فرآيند نگين تراشي را با سهولت و سرعت بيشتر و راندمان چهار پنج برابري نسبت به روشي که هم داخل ايران و هم در ساير نقاط دنيا انجام مي شود اجرا کنيم.
وي بيان داشت: اين دستگاه جديد که به صورت مکاترونيک طراحي و ساخته شده است، عمليات نگين تراشي و فرآوري محصولات معدني قيمتي که تاکنون به صورت دستي انجام مي شده را به شکل نيمه خودکار تبديل مي کند و امکان اجراي حرکات انعطاف پذيري که تاکنون بخاطر پيچيدگي هاي خاص ممکن نبوده است را فراهم مي سازد و عمليات گوهرتراشي را تا حدود 80 درصد تسهيل مي کند.
اين فناور جوان تاکيد کرد: با استفاده از روش ابداعي اين دستگاه، کاربر مي تواند تمام اشکال مختلف نگين را به صورت خودکار با انعطاف پذيري بالا در اختيار داشته باشد تا با سرعت، دقت و کيفيت چهاربرابري نسبت به روش کنوني اقدام به توليد نگين و جواهر از سنگ خام کند.
به گفته وي چنانچه کاربر در شرايط عادي براي فراگيري مهارتهاي لازم حرفه گوهرتراشي، يک سال زمان لازم داشته باشد با اين دستگاه، فرا گرفتن اين مهارتها بيش از دو هفته طول نخواهد کشيد.
بلالي، اشتغالزايي بالا را مهم ترين مزيت اين کار نوآورانه دانست و گفت: افراد علاقمند کافيست که مباني اوليه کار با دستگاه را بدانند تا بتوانند طبق سيستم عاملي که براي دستگاه تعريف شده، کار کنند و يادگيري اين سيستم عامل هم بسيار ساده است و کاربران به راحتي و با سرعت و دقت بالا در کارگاه ها و يا حتي مشاغل خانگي به تراش سنگ هاي قيمتي بپردازند.
وي سرعت چهار پنج برابري نسبت به روش هاي فعلي گوهرتراشي را از ديگر مزاياي اين دستگاه جديد برشمرد و گفت: در اين روش مي توان بيش از 12 نگين را در يک ساعت تراش داد و البته دقت و کيفيت محصول نهايي نيز قابل مقايسه و رقابت نيست.
بلالي، نداشتن ترک خوردگي و کمترين دور ريز در هنگام تراش، تراش و پرداخت تمام وجوه نگين و انجام شکل هاي مختلف بدون محدوديت در سايز و ضخامت نگين و امکان تراش سنگهاي با جنس هاي مختلف را از ديگر مزاياي اين دستگاه عنوان کرد.
هجدهمين جشنواره جوان خوارزمي، همزمان با هفته پژوهش امسال در دهه سوم آذرماه 95 برگزار شد.