چاپ

سرزمين ايرانيان- توسعه‌ علم و فناوري نانو در حوزه‌هاي مختلف علمي و به دنبال آن گسترش کاربردهاي آن در حوزه‌هاي صنعتي مربوط، علاوه بر بهبود خواص مواد و محصولات فعلي، موجب ايجاد خواص جديد در آنها شده است.

ايجاد پوشش‌هايي با قابليت‌هاي مختلف بر روي ابزارها و ماشين‌آلات صنعتي سبب بهبود عملکرد، کارايي و عمر قطعات مي‌شود؛ از اين رو توليد و مهندسي پوشش‌ها با هدف ايجاد پوشش‌هاي جديد يا بهبود خواص آنها از جمله حوزه‌هاي پژوهشي دانشگاهي مرتبط با فناوري نانو است.

به‌ طور کلي اکثر پوشش‌ها به‌ منظور محافظت از زيرلايه در برابر نوعي از تخريب به کار گرفته مي‌شوند. جنس پوشش‌ها بسته به نوع انتظاراتي که از پوشش مي‌رود، متفاوت است. پوشش‌هاي سخت DLC يا شبه الماس و پوشش‌هاي حاوي تيتانيوم از قبيل پوشش‌هاي TiN، TiAlN و TiBN از جمله پوشش‌هاي سخت به شمار مي‌روند.

فرايند مورد استفاده در اعمال اين‌گونه پوشش‌ها، فرايند رسوب فيزيکي بخار است. اين فرايند پوشش دهي پارامترهاي مختلفي دارد که با تغيير آنها مورفولوژي، ساختار و کارايي پوشش نهايي به‌کلي عوض مي‌شود.

اين پوشش‌ها که با ضخامت‌هاي نانومتري بر روي سطح اعمال مي‌شوند، در صورتي قابل‌اتکا خواهند بود که پارامترهاي مورد استفاده در فرايند پوشش دهي آنها، مهندسي شده و بهينه باشد. بنابراين بهينه کردن شرايط اعمال پوشش مي‌تواند يک گام مهم در راه تجاري‌سازي اين قبيل پوشش‌ها باشد.

رسوب فيزيکي بخار از جمله روش‌هاي اعمال نانوپوشش‌ها است که در خلال آن، ‌يک يا چند ماده به کمک يک منبع حرارتي تبخير شده و پس از ترکيب با يک يا چند گاز بر روي سطح زيرلايه مي‌نشيند. بسته به نوع منبع حرارتي، نام فرايند تغيير مي‌کند و بالطبع پارامترهاي فرايند نيز متفاوت خواهد بود.

در پايان‌نامه‌هاي تعريف شده در حوزه‌ نانوپوشش‌ها، بسته به کاربرد موردنظر، دست‌يابي به خواص مکانيکي و سايشي خاص، هدف نهايي از انجام پايان‌نامه است.

موضوعات پايان‌نامه‌هاي حوزه‌ نانوپوشش‌ها در 5 عنوان مختلف تعريف شده که به اين شرح است:

ايجاد و ارزيابي پوشش نانوساختار خودروانکار DLC-Si3N4: استفاده از روکش‌هاي خودروانکار بر روي قالب به جهت جلوگيري از خوردگي قالب و اتصال مواد پليمري بر آن است.

ايجاد پوشش نانوساختار TiBN: ايجاد پوشش‌هايي با قابليت‌هاي مختلف در مقياس نانومتري بر روي ابزارها و ماشين آلات صنعتي سبب بهبود عملکرد، کارآيي و عمر قطعات مي‌شود.

بررسي تاثير فشار محفظه بر خواص پوشش TiN در فرآيند پوشش‌دهي به‌روش قوس کاتدي: هدف از اين طرح يافتن فشار مناسب براي دستيابي به خواص مطلوب پوشش است.

بررسي و مقايسه تاثير ولتاژ باياس پالسي و مستقيم (DC) بر خواص مکانيکي و تريبولوژيکي پوشش TiAlN: در اين پژوهش بررسي اثر نوع ولتاژ اعمالي (پالسي يا DC) به باياس بر خواص مکانيکي و سايشي پوشش مدنظر است. ارزيابي کمي و کيفي و مقايسه خواص مکانيکي و سايشي پوشش ايجاد شده با دو منبع تغذيه متفاوت مي‌تواند اثر منبع تغذيه را نمايان کند.

پارامترهاي موثر بر ايجاد پوششDLC: پوشش‌هاي کربن شبه الماس (DLC) از جمله پوشش‌هاي نوين با خواص منحصر به فرد از جمله ضريب اصطکاک پايين و سختي بالا و مقاومت در برابر حملات شيميايي است.