چاپ

سرزمين ايرانيان- فناوري پيشرفته رسوب‌زدايي به وسيله تجهيزات الکترونيکي جديدترين روش در جهان است و سازمان فضايي آمريکا (ناسا) از سال 1995 اين روش را به کار گرفته است، در حال حاضر محققان داخلي موفق شدند اين فناوري را بر اساس خصوصيات جغرافيايي ايران بومي‌سازي و ثبت اختراع کنند.

اين فناوري علاوه بر مزيت نسبي بومي و کارايي بالاتر نسبت به فناوري کشورهاي توسعه‌يافته، از نظر قيمت نيز در حدود يک بيستم بهاي مشابه خارجي است و ضمن جلوگيري از خروج ارز از کشور به ايجاد اشتغال کمک کرده و مي‌تواند سالانه ميلياردها دلار صرفه‌جويي در مصرف انرژي و هزينه استهلاک تأسيسات داشته باشد.

داوود صفايي، مجري طرح در اين باره گفت: در اين روش با ايجاد ميدان انرژي نوساني با استفاده از امواج راديويي کم بسامد و با شکل امواج مربعي که فرکانس آن بين 1500 تا 120 هزار بار در ثانيه مولکول‌هاي آب را به ارتعاش درمي‌آورد، ساختار بلوري و منظم کلسيم و منيزيم دچار تغييرات شده و «کلسيت» به «آراگونيت» تبديل مي‌شود.

وي آراگونيت را نوعي از کربنات کلسيم دانست که در محلول به حالت معلق باقي مي‌ماند و به سطح لوله‌ها و مخازن نمي‌چسبد.

صفايي با اشاره به نحوه عملکرد سيستم طراحي‌شده، خاطر نشان کرد: هنگام فعال شدن دستگاه ذرات کوچکي را ايجاد مي‌کند که به‌ تدريج بزرگتر مي‌شوند و موجب پديده «توپ برفي» مي‌شود. به ‌اين‌ترتيب بلورهاي نرم و با چسبندگي اندک کلسيم کربنات به حالت معلق درمي‌آيند و به همين دليل کلسيم حل ‌شده و يون‌هاي بي‌کربنات از حالت فوق اشباع خارج مي‌شوند.

مجري طرح با بيان اينکه اين دستگاه با شکستن پيوندهاي هيدروژني آب مولکول‌هاي آن را آزاد مي‌کند، اضافه کرد: مولکول‌هاي آزاد خاصيت انحلال ‌پذيري آب را افزايش مي‌دهند و بدين ترتيب محلول فوق اشباع آب و کربنات کلسيم، به حالت زير اشباع تبديل‌ شده و مانع از تشکيل بلورهاي رسوبي مي‌شوند.

صفايي با اشاره به اينکه امواج توليدشده توسط دستگاه، بي‌صدا و بي‌ضرر است، يادآور شد: اين دستگاه خواص فيزيکي و الکتريکي مولکول‌هاي کلسيم را به نحو مطلوب تغيير مي‌دهند و با تغيير ايجاد شده، چسبندگي مولکول‌هاي کلسيم به يکديگر و به جدار لوله‌ها از بين رفته و اين مولکول‌ها در آب به حالت معلق باقي مي‌مانند. درنتيجه علاوه بر اينکه ديگر بر روي جدار لوله‌ها رسوب نمي‌نشيند، با افزايش خاصيت انحلال‌پذيري آب رسوبات قبلي نيز به ‌تدريج به ‌صورت مولکول به مولکول از جدار لوله‌ها و مخازن آب برداشته و پاک مي‌شوند.

به گفته وي، فناوري رسوب‌زدايي الکترونيکي مي‌تواند در جلوگيري از تخريب منابع آب‌هاي زيرزميني و کاهش آلودگي هوا به‌ويژه در شهرهاي بزرگ موثر باشد.

اين محقق تاکيد کرد: کشورهاي توسعه ‌يافته بيش از چهار دهه است که روش اسيدشويي رسوب در تأسيسات را متوقف و فناوري رسوب‌زدايي به روش الکترونيکي را جايگزين آن کرده‌اند.

وي تاکيد کرد: در صورت استقبال سازمان‌هاي دولتي و خصوصي کشور و نصب دستگاه‌هاي رسوب‌زداي الکترونيکي در تاسيسات ساختمان‌هاي دولتي، عمومي، خصوصي و تاسيسات کارخانجات سالانه در حدود 30 درصد مصرف انرژي گاز و برق بويژه در زمان اوج مصرف به ميزان 10 ميليارد دلار کاهش خواهد يافت.