چاپ

دکتر محمدجواد دهقاني مقالات يک درصد برتر را شامل تنها يک درصد از مقالاتي دانست که در مجلات ISI منتشر مي‌شود و افزود: هر چند آنها يک درصد از مقالات دنيا را تشکيل مي‌دهند، اما 18 درصد از استنادهاي آن را دريافت مي‌کنند.

وي با بيان اينکه تعداد استنادهاي دريافتي مقالات جايگاه آنها را در شبکه علم در سطح بين‌المللي مشخص مي‌کند، خاطرنشان کرد: تعداد استنادهاي دريافتي مقالات يک دانشگاه تاثير بسزايي در رتبه يک دانشگاه دارد؛ از اين رو در حال حاضر يکي از شاخص‌هاي مهم در نظام‌هاي رتبه‌بندي ملي و بين‌المللي شاخص «استناد» است.

دهقاني استنادها را به معني ميزان استفاده از آثار علمي توصيف کرد و يادآور شد: هر چقدر استنادهاي يک مقاله بيشتر باشد، اين بدان مفهوم است که آن مقاله بيشتر مورد استفاده قرار گرفته است.

سرپرست پايگاه استنادي جهان اسلام (ISC) با اشاره به سند سياست‌هاي کلان علم و فناوري ابلاغي توسط مقام معظم رهبري، مرجعيت علم و فناوري در سطح بين‌الملل را محور اين سند عنوان کرد و ادامه داد: مرجعيت علمي به مفهوم استفاده از علم توليد شده است و مقالات يکي از مهمترين اشکال توليد علم در سطح بين‌المللي محسوب مي‌شود. مقالات از اين خاصيت برخوردار هستند که به طور منظم منتشر شده، بنابراين در يک شريان روزآمد امکان دسترسي به آخرين يافته‌هاي علمي در حوزه‌هاي مختلف را فراهم مي‌آورند.

به گفته وي انتشار آخرين يافته‌هاي علمي محققان در مجلات علمي دنيا نظامي را ايجاد کرده است که در آن علاوه بر داوري يافته‌هاي علمي، اطلاع از آخرين تحولات رشته‌هاي علمي امکان‌پذير شده است.

دهقاني اظهار کرد: پايگاه استنادي ISI هر دو ماه يکبار بر حسب ميزان استنادهايي که مقالات در سطح بين المللي دريافت کرده‌اند، به معرفي مقالات يک درصد برتر مي‌پردازد. بايد در نظر داشت که در اين بررسي تفاوت بين رشته‌ها لحاظ مي‌شود. به دليل اينکه اندازه رشته‌هاي مختلف با يکديگر متفاوت است و با در نظر گرفتن فرهنگ استناد در رشته‌هاي مختلف بايد قبل از تعيين مقالات برتر تعداد استنادها را بر حسب تفاوت رشته‌ها نرمال‌سازي کنيم.

وي با تاکيد بر اينکه پايگاه استنادي ISI در يک تقسيم بندي علوم را به 22 رشته موضوعي کلي تقسيم کرده است، يادآور شد: سپس مقالات هر رشته در 10 سال اخير را بر حسب سال‌هاي مختلف تفکيک و در هر رشته و سال مقالات بر حسب تعداد استنادهاي دريافتي رتبه‌بندي مي‌شوند و در گام بعدي يک درصد از مقالات بر حسب تعداد استنادهاي دريافتي مرتب‌سازي شده و انتخاب مي‌شود.

به گفته دهقاني، در بين دانشگاه‌هاي علوم پزشکي کشور دانشگاه‌هاي تهران، مشهد و شهيد بهشتي به ترتيب بيشترين ميزان مقالات برتر را توليد کرده‌اند.

سرپرست ISC ادامه داد: بررسي پژوهشگاه‌ها و مراکز تحقيقاتي کشور نشان مي‌دهد که پژوهشگاه دانش‌هاي بنيادي، انستيتو پاستور ايران و پژوهشگاه صنعت نفت بيشترين تعداد مقالات يک درصد برتر را توليد کرده‌اند.

به گفته وي در بين دانشگاه‌هاي جامع سه دانشگاه تهران، تربيت مدرس و مشهد و در بين دانشگاه‌هاي صنعتي کشور دانشگاه صنعتي اصفهان، شريف و نوشيرواني بابل بيش از ساير دانشگاه‌هاي صنعتي کشور بيشترين مقالات يک درصد برتر کشور را توليد کرده‌اند.

وضعيت دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها در توليد مقالات يک درصد برتر

تعداد مقالات يک درصد برتر	نام دانشگاه	نوع دانشگاه
86	دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني تهران	پزشکي
42	دانشگاه علوم پزشکي مشهد
30	دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني شهيد بهشتي
24	دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني استان اصفهان
19	دانشگاه علوم پزشکي بقية‌الله (عج)
17	دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني تبريز
15	دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني مازندران
12	دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني ايران
9	دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني شيراز
8	دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني کردستان
7	دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني البرز
6	دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني کرمان
6	دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني جندي شاپور اهواز
4	دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني اراک
3	دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني کرمانشاه
3	دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني خراسان شمالي
3	دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني زاهدان
3	دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني قم
3	دانشگاه علوم پزشکي گلستان
3	دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني استان سمنان
56	پژوهشگاه دانشهاي بنيادي	پژوهشگاه/مرکز تحقيقاتي
13	انستيتو پاستور ايران
9	پژوهشگاه صنعت نفت
7	پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌اي
6	جهاد دانشگاهي
4	پژوهشکده بيوتکنولوژي کشاورزي ايران
3	مرکز تحقيقات نجوم و اختر فيزيک مراغه
126	دانشگاه تهران	جامع
63	دانشگاه تربيت مدرس
46	دانشگاه فردوسي مشهد
38	دانشگاه شيراز
38	دانشگاه ياسوج
36	دانشگاه تبريز
30	دانشگاه بين‌المللي امام خميني (ره)
30	دانشگاه مازندران
28	دانشگاه سمنان
26	دانشگاه بوعلي سينا
26	دانشگاه گيلان
26	دانشگاه کاشان
24	دانشگاه رازي
23	دانشگاه شهيد بهشتي
17	دانشگاه گلستان
13	دانشگاه خوارزمي
11	دانشگاه اصفهان
10	دانشگاه شهيد مدني آذربايجان
10	دانشگاه شهرکرد
10	دانشگاه زنجان
9	دانشگاه قم
9	دانشگاه محقق اردبيلي
8	دانشگاه يزد
8	دانشگاه الزهرا (س)
8	دانشگاه شهيد باهنر کرمان
6	دانشگاه ايلام
6	دانشگاه تحصيلات تکميلي علوم پايه زنجان
6	دانشگاه علامه طباطبايي
5	دانشگاه شاهد
5	دانشگاه شهيد چمران اهواز
4	دانشگاه تفرش
4	دانشگاه حکيم سبزواري
4	دانشگاه بيرجند
4	دانشگاه اروميه
4	دانشگاه کردستان
3	دانشگاه لرستان
3	دانشگاه خليج فارس
90	دانشگاه صنعتي اصفهان	صنعتي
84	دانشگاه صنعتي شريف
80	دانشگاه صنعتي نوشيرواني بابل
67	دانشگاه صنعتي اميرکبير
43	دانشگاه علم و صنعت ايران
18	دانشگاه صنعت نفت
18	دانشگاه صنعتي خواجه نصيرالدين طوسي
18	دانشگاه تحصيلات تکميلي صنعتي کرمان
11	دانشگاه صنعتي شيراز
10	دانشگاه صنعتي سهند
8	دانشگاه صنعتي اروميه
5	دانشگاه صنعتي مالک اشتر
3	دانشگاه صنعتي کرمانشاه
3	دانشگاه صنعتي اراک
300	دانشگاه آزاد اسلامي	غيرمتمرکز
25	دانشگاه پيام نور	غيرمتمرکز