دکتر
مرتضي رضايي مجري طرح «توليد خوراک دام از سرشاخه نيشکر فراوري شده» با
بيان اينکه بقاياي نيشکر يکي از پسماندهاي کشاورزي است، گفت: از اين رو درصدد آمديم تا دانش فني تبديل سرشاخه هاي
نيشکر به خوراک دام را بدست آوريم.
وي افزود: سرشاخه نيشکر حدود 25
درصد از کل توليد يک زراعت را شامل مي شود که در زمان برداشت ساقه نيشکر در
مزرعه باقي مي ماند و براي عمليات زراعي ايجاد مزاحمت مي کند. يکي از
راههاي دفع اين مزاحمت، آتش زدن آن است. ليکن اين عمل طي سال هاي اخير از
طرف سازمان حفاظت از محيط زيست مورد انتقاد قرار گرفته است.
به گفته وي، سرشاخه نيشکر داراي
ارزش غذايي مناسبي بوده به نحوي که پروتئين خام و انرژي زايي آن نسبت به
کاه غلات بالاتر است و مي توان آن را در رديف علوفه هاي متوسط دسته بندي
کرد.
رضايي افزود: در حال حاضر حدود25
هزار هکتار از اراضي کشت نيشکر در استان خوزستان با استفاده از دستگاه
«هاروستر» برداشت مي شود که حين برداشت سرشاخه و برگ آن روي زمين انباشته
مي شود.
وي عنوان کرد: با توجه به اطلاعات
توليد شده امکان برداشت هشت تن در هکتار سرشاخه نيشکر به وسيله بيلر امکان
پذير بوده و در مجموع اکنون امکان برداشت 160 هزار از اين ماده غذايي با
ارزش در سال ميسر است.
وي گفت: بر اساس اطلاعات موجود در
صورت فراوري سرشاخه به وسيله مواد آلي و شيميايي ارزش غذايي آن را مي توان
افزايش داد و در نهايت از آن براي خوراک دام بهره برد.
رضايي خاطرنشان کرد: در اين صورت
مقدار پروتئين خام از مقدار 5.4 درصد به 7.98 درصد ارتقا مي يابد؛ اين
ميزان يعني 48درصد افزايش مي يابد. همچنين انرژي قابل متابوبيسم از 107 به
1.88 مگاکالري در کيلوگرم افزايش مي يابد.
وي افزود: در حال حاصر با همکاري
بخش خصوصي کارخانه اي در دزفول راه اندازي شده و با ظرفيت توليد 100 هزار
تن توليد خوراک دام آغاز به کار کرده است. اين اولين بار است که خوراک دام
با چنين روشي به توليد مي رسد؛ زيرا تا کنون سرشاخه نيشکر رها مي شده يا
آنرا آتش مي زدند.
رضايي خاطر نشان کرد: چون ايران
کشوري با محدوديت آبي است و خوراک دام نيز با قيمت بالايي عرضه مي شود نياز
است که چنين کاري انجام بگيرد؛ در اين صورت قيمت خوراک دام کاهش و در
نهايت قيمت گوشت آن نيز کمتر مي شود.
اين طرح در سي امين
جشنواره خوارزمي موفق به کسب رتبه دوم پژوهش هاي کاربردي در گروه تخصصي
کشاورزي و منابع طبيعي شده است. اين پروژه در موسسه تحقيقات علوم دامي کشور
با همکاري ابولفضل عباسي، مجتبي زاهدي فر و اسحاق کردنژاد به نتيجه رسيده
است.