چاپ

يکي از بيماري‌هاي دستگاه عصبي که به علت تخريب غلاف ميليني اعصاب روي مي‌دهد ام اس (مالتيپل اسکلروزيس) است. اين بيماري در توانايي بخش‌هايي از سيستم عصبي که نقش برقراري ارتباط دارند اختلال ايجاد مي‌کند و مسبب عوارض جسمي متعددي مانند دوبيني و اختلالات حرکتي است.

متخصصان پزشکي بازساختي در تلاش هستند با توليد سلول‌هاي سازنده غلاف عصبي، درماني براي اين بيماري بيابند. يکي از روش‌هاي تغيير کارکرد سلول‌ها، دگرتمايزي است. در اين روش يک سلول تمايز يافته به کمک يک يا چند ژن يا پروتئين به سلول تمايزيافته ديگري تبديل مي‌شود. اين تحقيقات در پژوهشگاه رويان در قالب يک پروژه انجام گرفته است.

رشته‌هاي RNA کوچکي توسط اين محققان شناسايي شده‌اند که نقش مهمي در سرنوشت و کارکرد سلول‌ها دارند و miR ناميده مي‌شوند. يکي از اين رشته‌هاي کوچک miR302.367 است که نشان داده شده در دگر تمايزي آستوسيت‌ها (سلول‌هاي گليالي هستند که به کارکرد سلول‌هاي عصبي کمک مي‌کنند) به سلول‌هاي عصبي مي‌شوند.

در اين پروژه دکتر حسين بهاروند، دکتر جوان، مريم قاسمي و همکارانشان در پژوهشگاه رويان و دانشگاه تربيت مدرس از miR302/367 و والپروآت (از داروهاي ضد تشنج) براي دگرتمايزي آستروسيت‌ها به سلول‌هاي ميلين‌ساز استفاده کردند.

نتايج اين پژوهش که در نشريه بين المللي Tissue engineering & regenerative medicine به چاپ رسيده، نشان داد سلول‌هاي حاصل در حيوان مدل آزمايشگاهي باعث بهبود وضعيت حرکتي شدند، همچنين بهبود وضعيت غلاف ميلين سلول‌هاي آسيب ديده با رنگاميزي پروتئين‌هاي آن قابل تشخيص بود.

نتايج اين پژوهش مشخص کرد که اين روش دگر تمايزي مي‌تواند کارکرد مغز را در افراد مبتلا به آسيب غلاف عصبي بهبود بخشد و پس از بررسي‌هاي باليني بيشتر اميدهايي را در درمان اين دست بيماري‌ها ايجاد کند.