چاپ

سرطان پستان، شايع‌ترين سرطان در ميان زنان است و رتبه‌ دوم مرگ ناشي از سرطان به اين بيماري نسبت داده شده است. جراحي، پرتودرماني، شيمي و هورمون درماني از راهکارهايي است که در مراحل مختلف درمان سرطان پستان استفاده مي‌شود. دوستاکسل (DTX) يک داروي ضدسرطان است که معمولاً به صورت تنها و يا ترکيبي با داروهاي ديگر در درمان سرطان پستان استفاده مي‌شود.

دکتر مونا علي بلندي، عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشکي مشهد و از محققان طرح، در خصوص ضرورت تحقيق صورت گرفته اظهار کرد: در حال حاضر فرم تجاري DTX با نام «تاکسوتر» در بازار موجود است. از آنجا که در اين فرم موادي از قبيل توئين 80 و اتانول به عنوان حلال مورد استفاده قرار مي‌گيرد، اثرات سوء جدي همچون افزايش حساسيت و واکنش‌هاي التهابي را به دنبال دارد. جهت غلبه بر اين عوارض جانبي روش‌هاي نويني از جمله استفاده از نانوحامل‌ها توسعه يافته‌ است. در اين مطالعه نيز هدف ما تهيه‌ يک سيستم دارورساني هوشمند با خواص درماني اصلاح شده براي حمل اين دارو بوده است.

به گفته‌ اين محقق، در سال‌هاي اخير توجه بسياري از محققان به استفاده از انواع نانوحامل‌هاي دارويي پليمري و يا ساختارهاي شبيه به آن‌ها همچون ليپوزوم‌ها و ميسل‌هاي پليمري جهت کپسوله کردن داروي ضد سرطان جلب شده است. اين نانوحامل‌ها عموماً به صورت همزمان ويژگي‌ آبدوست و آبگريز را در خود دارند. با اين حال، وزيکول‌هاي پليمري خودتجمعي نسبت به اين نانوحامل‌ها از مزاياي ديگري از جمله پايداري بالا براي جلوگيري از نشت مواد دارويي، زمان گردش طولاني مدت در خون و بهبود خواص انتشار کنترل شده برخوردارند.

علي بلندي در ادامه افزود: در اين مطالعه داروي «دوستاکسل» در نانوساختارهاي خودتجمعي پليمري زيست سازگار و زيست تخريب پذير (بر پايه دکستران-پلي لاکتايد-کو-گلايکولايد) بارگيري شده است. از طرفي اين سيستم خودتجمعي با اسيد فوليک نيز هدفمند شده است. در واقع ضمن افزايش حلاليت داروي «دوستاکسل»، بارگيري در ساختار نانوذره‌اي، هدفمند کردن آن و پوشش سطح نانوذره با پليمر دکستران خواص درماني اين عامل درماني به طرز قابل ملاحظه‌اي بهبود يافته است.

وي خاطرنشان کرد: نتايج به دست آمده از آزمايش‌هاي برون و درون‌تني بر روي مدل سرطان پستان، نشان دهنده‌ اثرات بسيار مطلوب فرمولاسيون تهيه شده و حاکي از عملکرد کارآمدتر آن نسبت به داروي تجاري «تاکسوتر» است. در واقع اين سيستم دارويي هدفمند، حمل غير اختصاصي دارو را به بافت‌هاي سالم کاهش مي‌دهد. همچنين تجمع توموري اين فرمولاسيون بالا بوده و نيمه عمر دارو و مدت زمان باقي ماندن دارو در خون افزايش يافته است.

نتايج اين تحقيقات که توسط دکتر مونا علي بلندي، دکتر محمد رمضاني، دکتر خليل آبنوس، دکتر فرزين هاديزاده و دکتر سيد محمد تقديسي حيدريان از اعضاي هيأت علمي دانشگاه علوم پزشکي مشهد صورت گرفته، در مجله‌ Controlled Release با ضريب تاثير 7.441 (Impact Factor=7.441) منتشر شده است.