چاپ

دکتر نرگس فلاح به تشريح جزييات پروژه پژوهشي خود با عنوان `ساخت دستگاه حاوي پرکن براي جداسازي آب از روغن و مواد نفتي` پرداخت. وي اظهار کرد: در تمام صنايع نفتي، با پساب هاي حاوي مواد نفتي مواجه هستيم که ممکن است پساب هاي نفتي باشند و يا آب هاي زيرزميني که بر اثر نشت مخازن نفتي آلوده شده اند. فلاح يادآور شد: درحال حاضر آب هاي زيرزميني اکثر مناطق مجاور پالايشگاه ها به مواد نفتي آلوده هستند و براي بازگرداندن اين آب ها به چرخه مصرف بايد آنها را تصفيه کنيم که اولين گام تصفيه، جداسازي مواد نفتي از پساب هاي آلوده است. وي در توضيح معايب و کاستي هاي روش هاي سنتي تصفيه پساب هاي نفتي در کشور گفت: روش هاي سنتي که براي جداسازي آب از مواد نفتي در ايران استفاده مي شوند، کارآيي لازم را ندارند و يکي از معايب دستگاه هاي مورد استفاده در اين روش ها اين است که فضاي زيادي اشغال مي کنند و قادر به جداسازي ذرات بسيار ريز نيستند؛ بنابراين فرآيند تصفيه پساب ها در اين روش ها با مشکل مواجه مي شود. معاون پژوهشي دانشکده مهندسي شيمي دانشگاه اميرکبير افزود: در برخي کشورها همچون آمريکا روش هاي جديدي براي تصفيه پساب هاي آلوده به کار مي گيرند که راندمان بسيار بالايي دارد و از آنجا که ما به دليل تحريم ها، امکان دسترسي به نقشه ها و پتنت دستگاه هاي خارجي را نداشتيم، ايده اوليه را از آنها گرفتيم و کل مراحل طراحي و ساخت دستگاه و بهينه سازي آن را با دانش فني بومي به سرانجام رسانديم. اين دستگاه از چندي پيش در يکي از پالايشگاه هاي کشور، نصب شده و با گذراندن آزمايش هاي مختلف، موفق به دريافت تائيديه هاي فني، اقتصادي و زيست محيطي و ايمني شده است. مجري طرح پژوهشي ساخت دستگاه جداسازي آب از مواد نفتي در مورد ويژگي هاي اين دستگاه گفت: قابليت جداسازي مواد نفتي از پساب توسط اين دستگاه، بالاي 99 درصد است و جداسازي ذرات بسيار ريز مواد نفتي را از پساب با دقت بسيار بالا انجام مي دهد. به گفته وي، ابعاد و اندازه دستگاه بسته به ميزان آبي که قرار است تصفيه کند، متغير است و مي توان آن را در اندازه هاي بسيار کوچک آزمايشگاهي تا ابعاد بسيار بزرگ، طراحي و توليد کرد. فلاح خاطرنشان کرد: نمونه فعلي اين دستگاه با ظرفيت تصفيه پنج ليتر در ثانيه طراحي شده است و در کمتر از يک ساعت، کار تصفيه را انجام مي دهد درحالي که سيستم هاي مشابه قديمي براي تصفيه به حداقل 10 ساعت زمان نياز داشتند و همين بالارفتن سرعت تصفيه، منجر به کوچکتر شدن اندازه دستگاه مي شود. عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي اميرکبير ادامه داد: دستگاه ساخته شده به لحاظ قيمت نيز با نمونه هاي مشابه خارجي، قابل مقايسه نيست زيرا تمام قطعات آن در داخل ساخته شده و همين موضوع، قيمت تمام شده توليد را بسيار پايين تر مي آورد. وي با بيان اينکه کاربرد اصلي اين دستگاه در مجتمع هاي پتروشيمي، پالايشگاه ها و صنايع مرتبط با نفت است، گفت: استفاده از اين دستگاه در صنايع نفتي بسيار مقرون به صرفه است زيرا با تصفيه پساب، مواد نفتي آنها مجددا به چرخه مصرف برمي گردد و ارزش افزوده قابل توجهي ايجاد مي کند. اين پژوهشگر، براي اينکه آب حاصل از تصفيه پساب هاي آلوده، قابليت استفاده در مصارف کشاورزي را داشته باشد، يک روش تکميلي به نام `انعقادسازي شيمي` يا `انعقاد سازي الکتريکي` براي دستگاه لحاظ کرده است. وي در اين خصوص توضيح داد: با استفاده از اين روش، کيفيت آب حاصل از تصفيه کاملا با آب هاي قابل استفاده در کشاورزي، انطباق يافت و آب کاملا سالم به دست آمد که الان براي آبياري فضاي سبز اطراف پالايشگاه استفاده مي شود که با توجه به بحران آب در کشور، بازيافت اين آب ها کمک بزرگي به تامين آب مورد نياز کشاورزي و فضاي سبز اطراف صنايع نفت و گاز خواهد کرد. فلاح تاکيد کرد: تصفيه پساب هاي آلوده به مواد نفتي به اين روش جديد، مزاياي اقتصادي و محيط زيستي فراواني دارد چرا که موجب بازگرداندن موادنفتي به چرخه مصرف مي شود، به حفظ سلامت محيط زيست و منابع آب کمک مي کند و آب بازيافتي به مصرف کشاورزي و آبياري فضاي سبز مي رسد که اين کار به کاهش آلودگي هواي اطراف صنايع نفتي منجر مي شود. معاون پژوهشي دانشکده مهندسي شيمي دانشگاه اميرکبير گفت: افزون بر بازدهي بالا، راهبري ساده و آسان براي کاربران نيز يکي ديگر از مزاياي اين روش است ضمن اينکه اين دستگاه مي تواند در شرايط محيطي و دماهاي مختلف، کار کند. طرح پژوهشي `دستگاه حاوي پرکن براي جداسازي آب از روغن و مواد نفتي` اکنون در مرحله تجاري سازي و انعقاد قرارداد با يکي از پالايشگاه هاي کشور است.