چاپ

نياز به حفاظت انواع مواد در برابر گرما، نور، رطوبت، اکسيژن، ميکروارگانيسم ها، حشرات ، گرد و غبار از ديرباز در صنايع مختلف مورد توجه قرار گرفته و رويکردهاي مختلفي براي بسته بندي و پوشش دهي آن توسعه پيدا کرده است. در اين ميان نگهداري غذا، دارو، سموم و مواد فاسدشدني نيازي کليدي بوده است. مهم ترين هدفي که در بسته بندي اين گونه محصولات مدنظر قرار مي گيرد، افزايش طول عمر نگهداري محصولات است. ماده بسته بندي از طريق تنظيم فضاي مناسب در داخل بسته با توجه به ويژگي هاي نگهداري محصول زمان ماندگاري محصول را افزايش مي دهد. در چند دهه اخير با اجراي روش هاي مختلف قابليت هاي مطلوبي براي طولاني تر شدن عمر محصولات ايجاد شده است. دکتر غلامرضا خلج محقق دانشگاه آزاد واحد ساوه ، هدف از انجام اين طرح را بهبود خواص مختلف مواد پليمري مورد استفاده دربسته بندي مواد غذايي و دارويي با بهره گيري از نانوذرات رس و نانوذرات اکسيد آهن عنوان کرد. به گفته وي استفاده از اين بسته بندي نانوکامپوزيتي مي تواند موجب افزايش قابل توجه در مدت زمان ماندگاري محصولات محتوي آن شود. در طرح حاضر هم زمان از دو نوع نانوذره رس و اکسيد آهن به منظور کاهش عبور پذيري گاز اکسيژن استفاده شده است. اين دو نوع نانوذره دو مکانيسم مختلف را جهت جلوگيري از عبور اکسيژن از بسته بندي ارائه مي دهند. استفاده همزمان از نانوذرات رس و نانوذرات آهن موجب هم افزايي اثرات اين دو نوع نانوذره شده و افزايش ماندگاري مواد غذايي و دارويي موجود در اين بسته بندي ها را در پي داشته است. خلج در رابطه با نحوه توليد و ارزيابي اين مواد نانوکامپوزيتي افزود: در اين پژوهش تهيه گرانول هاي نانوکامپوزيت لايه هاي پلي الفيني (پلي پروپيلن) با هدف توليد فيلم هاي نازک بسته بندي در دستور کار قرار گرفت. به منظور بهبود ممانعت فيزيکي از ورود اکسيژن از نانوذرات رس مونت موريلونيت اصلاح شده با دي متيل دي هيدروژنيتد تالوآمونيوم کلرايد استفاده شد. سپس نانوذرات آهن سنتز شده و درصدهاي مختلفي از آن به همراه درصدهاي مختلفي از نانوذرات رس به مذاب پليمري اضافه شد. عضو هيأت علمي دانشگاه آزاد واحد ساوه ادامه داد: در مرحله بعد به وسيله دستگاه اکسترودر دوپيچه فيلم بسته بندي توليد شد. در نهايت فيلم توليدي مشخصه يابي شده و خواص آن از لحاظ مقاومت مکانيکي و نفوذپذيري در برابر اکسيژن مورد ارزيابي قرار گرفت. از بررسي خواص عبور پذيري گاز در فيلم هاي نانوکامپوزيتي مي توان دريافت که استفاده از نمونه اي با 1 درصد وزني نانورس و 0/1 درصد وزني نانوذرات اکسيد آهن مي تواند بيشترين اثر را بر روي افزايش ماندگاري مواد غذايي داشته باشد. اين تحقيقات حاصل تلاش هاي دکتر غلامرضا خلج و دکتر حميدرضا احمدي- اعضاي هيأت علمي دانشگاه آزاد واحد ساوه- مهندس محمدجواد خلج- کارشناس ستاد نانو- و دکتر رسول لسان خوش منفرد- مديرعامل شرکت بسپار پيشرفته شريف- است. نتايج اين کار در مجله Trends in Food Science & Technology (جلد 51، سال 2016، صفحات 41 تا 48) به چاپ رسيده است.