چاپ

دکتر محمدجواد دهقاني، در سميناري با عنوان «ايران قدرت نوظهور علمي» در دانشگاه يو.کي.ام مالزي که با هدف توسعه تعاملات علمي ايران با مالزي برگزار شد، اظهار کرد: جمهوري اسلامي ايران از لحاظ کميت توليد علم، سريعترين رشد را در بين کشورهاي دنيا تجربه کرده است، بنحوي که بر اساس اطلاعات مستخرج از پايگاه استنادي اسکوپوس در سال 2014 از لحاظ رشد کميت علم، ايران حائز رتبه چهارم بين‌المللي شد. ايران در سال 2000 رتبه 48 کميت توليد علم دنيا را در اختيار داشت، اما هم‌اکنون در سال 2015 بر اساس اين کميت رتبه ايران به جايگاه 16 دنيا ارتقا يافته است. وي افزود: ايران در سال 2000، تنها 0.2 درصد از کل کميت علم دنيا را توليد مي‌کرد، در حاليکه در سال 2015 اين رقم به 1.5 درصد رسيده است. بايد در نظر داشت که کميت علم دنيا نيز در اين مدت دائما در حال رشد بوده است. بر اساس کميت توليد علم، جمهوري اسلامي ايران در سال 2015 در ميان کشورهاي اسلامي رتبه نخست و در بين کشورهاي عضو جنبش عدم تعهد رتبه دوم را در اختيار دارد. سرپرست پايگاه استنادي علوم جهان اسلام خاطر نشان کرد: بر اساس اطلاعات کميت توليد علم مستخرج از پايگاه استنادي آي.اس.آي در سال 2014 ، ايران در حوزه مهندسي رتبه هفتم دنيا را در اختيار دارد. در علوم مواد رتبه نهم دنيا را کسب کرده‌ايم. در حوزه‌هاي رياضي و شيمي ايران در جايگاه 12 دنيا قرار دارد. در حوزه‌هاي علوم رايانه و کشاورزي رتبه ايران در سطح بين‌المللي 14 است. وي همچنين افزود: جمهوري اسلامي ايران نه فقط از جنبه کميت توليد علمي که در بهترين مجلات دنيا منتشر شده است، بلکه به لحاظ کيفيت توليد علم نيز پيشرفت‌هاي قابل ملاحظه‌اي داشته است. يکي از شاخص‌هاي ارزيابي کيفي ميزان استنادات صورت گرفته به مقالات و چاپ مقاله در مجلات با ضريب تاثير بالاست، در واقع ضريب تاثير مجله بيانگر ميزان اثرگذاري آن مجله درحوزه موضوعي مورد نظر است و در بسياري متون آن را نشانه ميزان کيفيت مجلات مي‌دانند، از همين رو مقالاتي را که در مجلات با ضريب تاثير بالاتر چاپ مي‌شوند، نشاني از کيفيت مقالات مي دانند. دهقاني ادامه داد: در چند سال اخير توجه مسؤولان آموزش عالي و نيز دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشي کشور به مساله کيفيت مقالات و توليدات علمي معطوف شده است. به طوري‌که تعداد مقالات پر استناد (Highly Cited) ايران (يک درصد برتر) از 14 مقاله در سال 2005 به 206 مقاله در سال 2015 افزايش يافته است. به زبان ديگر سهم ايران از مقالات برتر دنيا از 0.15درصد در سال 2005 به 1.4درصد در سال 2014 افزايش يافته است. وي خاطرنشان کرد: در سال 2000 تنها 206 مقاله در مجلات چارک اول منتشر کرده بوديم، اما هم اکنون در سال 2014 تعداد اين مقالات به 6625 مورد رسيده است. مجلات چارک اول موثرترين نشريات علمي بين‌المللي را تشکيل مي‌دهند. ايران در سال 2000 تنها 0.1 درصد از مقالات مجلات چارک اول دنيا را به خود اختصاص داده بود، اما در حال حاضر و در سال 2014 سهم ايران به 0.8 درصد افزايش يافته است که خود نشان‌دهنده رشد کيفي توليدات علمي کشور است. سرپرست ISC در ادامه افزود: ايران در سال 2010 تنها 0.85 درصد از استنادهاي دنيا را دريافت مي‌کرد، اما سهم ايران در سال 2014 افزايش يافته، به نحوي که سهم ايران از کل استنادهاي دنيا به 1.36 درصد رسيده است که خود بيانگر رشد کيفي توليدات علمي کشور است. وي به ارائه وضعيت دانشگاه‌هاي کشور در رتبه بندي‌هاي بين المللي پرداخت و گفت: در آخرين رتبه بندي‌هاي بين المللي ارائه شده تعداد 8 دانشگاه از کشور در رتبه بندي تايمز حضور يافته‌اند و هم اکنون 13 دانشگاه کشور در مجموع دانشگاه‌هاي برتر دنيا در رتبه‌بندي لايدن قرار گرفته اند. همچنين 8 دانشگاه کشور نيز در رتبه بندي جهاني يو.اس.نيوز به عنوان دانشگاه‌هاي برتر دنيا معرفي شده‌اند.