چاپ

پژوهشکده قلب و عروق اصفهان به عنوان يکي از نخستين مراکز تحقيقاتي مصوب وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي در سطح کشور و مرکز همکار سازمان بهداشت جهاني در طول بيش از دو دهه فعاليت خود، کارنامه روشني در زمينه تحقيقات برجاي گذاشته و سهم مهمي در اعتلاي علمي کشور بر عهده داشته است. اخيراً نيز بار ديگر نام اين پژوهشکده با کسب جايزه علمي سال 2016 سازمان بهداشت جهاني در سطح کشور و در مقياس جهاني مطرح شده است. به همين بهانه و جهت آشنايي بيشتر با تاريخچه و فعاليت‌هاي اين پژوهشکده، مصاحبه اي با دکتر نضال صراف زادگان، استاد گروه قلب دانشگاه علوم پزشکي و رئيس پژوهشکده قلب و عروق اصفهان ترتيب داده که شرح آن در زير مي آيد. دکتر صراف زادگان که برنده جايزه ويژه سازمان بهداشت جهاني در سال 2016 شده است گفت: اين جايزه تحت عنوان مؤثرترين فرد در زمينه اقدامات پيشگيري و کنترل بيماري‌هاي غير واگير به ويژه بيماري‌هاي قلبي عروقي در سطح کشورهاي منطقه مديترانه شرقي اهدا شده و هر ساله با بررسي عملکرد محققاني که در اين زمينه فعاليت دارند به يک نفر و يا به صورت مشترک تعلق مي گيرد. هزينه اين جايزه نيز توسط بنياد دولت کويت تأمين مي‌شود. نکته حائز اهميت اين که در سه سال گذشته اين جايزه به کسي اعطا نشده ولي در سال جاري و در بين 22 کشور، اين جايزه مهم به کشور جمهوري اسلامي تعلق گرفت که افتخاري براي جامعه علمي کشور است. صراف زادگان توضيح داد: نامه رئيس سازمان بهداشت جهاني در خصوص تعلق جايزه به اينجانب به صورت رونوشت براي وزير بهداشت و درمان، وزير امور خارجه، رؤساي روابط بين‌الملل وزارتخانه‌هاي مذکور، نماينده سازمان بهداشت جهاني در ايران، دفتر نمايندگي دائم جمهوري اسلامي ايران در سازمان ملل و سازمان‌هاي بين‌المللي مرتبط ارسال شده است و سايت هاي معتبر خارج از کشور، از جمله فدراسيون جهاني قلب (WHF)، انجمن بين‌المللي پيشگيري از بيماري‌هاي قلبي عروقي (ICCPR) و انجمن جهاني فشار خون (WHL) نيز اين مطلب را منتشر کرده‌اند که خود نشان از اهميت اين جايزه و افتخار کسب شده براي کشور است. وي در خصوص تاريخچه فعاليت پژوهشکده قلب و عروق اصفهان اظهار کرد: پژوهشکده قلب و عروق در سال 1372 تحت عنوان مرکز تحقيقات قلب و عروق اصفهان و به عنوان يکي از اولين مراکز پژوهشي وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي تأسيس شد و پس از آن کد بودجه مستقل و چارت تشکيلاتي سازماني و استخدامي به آن تعلق گرفت. صراف زادگان افزود: هدف اصلي از تأسيس اين مرکز، اجراي طرح‌هاي پژوهشي در زمينه پيشگيري و کنترل بيماري‌هاي قلبي و عوامل خطرساز آن‌ها و اصلاح شيوه زندگي و کاربردي کردن تحقيقات براي کاهش شيوع و بروز اين بيماري‌ها در سطح جامعه بوده است. از ابتدا اين مرکز با پرسنل و امکانات محدودي کار خود را آغاز کرد، اما بعدها با توسعه فعاليت‌ها و راه‌اندازي واحدهاي جديد به تدريج تعداد پرسنل و امکانات پژوهشکده توسعه يافت. رييس پژوهشکده قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکي اصفهان ادامه داد: اين پژوهشکده جزو نخستين مراکز تحقيقاتي مصوب وابسته به وزارت بهداشت در سطح کشور است، چنانکه در اوايل دهه 70 حداکثر چهار يا پنج مرکز تحقيقاتي مصوب وزارت بهداشت در کشور وجود داشت، اما اکنون حدود 600 مرکز تحقيقاتي در کشور فعاليت دارند. در سال 1390 بر اساس سياست وزارت بهداشت مبني بر تأسيس پژوهشکده‌ها و از آنجا که مرکز تحقيقات قلب و عروق شرايط لازم از جمله دارا بودن حداقل سه مرکز تحقيقاتي مصوب را دارا بود، اين مرکز به پژوهشکده قلب و عروق اصفهان تبديل شد و در حال حاضر پژوهشکده مشتمل بر شش مرکز تحقيقاتي است که هر مرکز تحقيقاتي معادل يک گروه آموزشي در دانشکده و خود پژوهشکده معادل يک دانشکده به حساب مي آيد. صراف زادگان در خصوص امتيازات مهم پژوهشکده قلب و عروق اصفهان گفت: مرکز تحقيقات قلب و عروق اصفهان از سال 2003 ميلادي به عنوان مرکز همکار سازمان بهداشت جهاني (WHO) در منطقه مديترانه شرقي انتخاب و اين همکاري در سه دوره متوالي چهار ساله تمديد شد که آخرين بار در اکتبر سال 2015 بار ديگر تحت عنوان پژوهشکده به اين افتخار نايل شد و در حال حاضر به عنوان تنها مرکز همکار سازمان بهداشت جهاني در زمينه پيشگيري و کنترل بيماري‌هاي قلبي عروقي در کشور ايران و در منطقه مديترانه شرقي فعاليت مي کند. در همين راستا فعاليت‌هاي مختلفي از جمله برگزاري دوره‌هاي آموزشي براي محققان داخلي و يا کشورهاي منطقه، برگزاري کارگاه‌ها يا سمينارهاي بين‌المللي، اجراي طرح‌هاي مشترک با WHO يا سازمان‌هاي بين‌المللي ديگر، اجراي سياست‌هاي سازمان بهداشت جهاني در کشور و منطقه و شرکت در برنامه و کارگاه‌هاي WHO و ارائه مشاوره‌هاي علمي در اين پژوهشکده انجام شده است. وي با اشاره به اين که مرکز تحقيقات قلب و عروق اصفهان در طول فعاليت خود در ارزشيابي‌هاي سالانه وزارت بهداشت از مراکز تحقيقاتي سطح کشور، همواره جزو رتبه هاي برتر کشور - اول تا پنجم - قرار داشته است، افزود: پژوهشکده قلب و عروق اصفهان به دليل اجراي طرح‌هاي تحقيقاتي کلان و ملي و بين‌المللي و نيز تعداد زياد طرح‌هاي تحقيقاتي و مقالات پژوهشي علاوه بر کسب رتبه‌هاي برتر کشوري، همواره در جايگاه اولين مرکز مستقر در استان‌هاي غير از تهران قرار داشته است. همچنين اين پژوهشکده مجري برگزاري دوره‌هاي PhD پژوهشي است و در حال حاضر شش دانشجوي PhD در اين پژوهشکده در حال تحصيل هستند. علاوه بر اين در مواردي وزارت بهداشت و سازمان بهداشت جهاني طرح‌هايي به اين پژوهشکده سفارش مي‌دهند، به عنوان نمونه طرح‌هايي در زمينه کنترل مصرف نمک، کنترل فشار خون، ثبت بيماري‌هاي قلبي عروقي و... از طرف وزارت بهداشت به اين پژوهشکده سفارش داده شده که برخي از آن‌ها اجرا شده و برخي نيز در حال اجرا است. رييس پژوهشکده قلب و عروق اصفهان اضافه کرد: همين طور پذيرش و اجراي پايان‌نامه‌هاي دانشکده‌هاي مختلف مانند پزشکي، داروسازي، تغذيه، بهداشت، پرستاري و ... در سطح کشور يا اجراي طرح‌هاي تحقيقاتي و پايان‌نامه‌هاي مشترک با دانشگاه‌هاي خارج کشور از ديگر فعاليت‌هاي پژوهشکده است. صراف زادگان يکي ديگر از اقدامات مهم انجام شده در اين پژوهشکده را مشارکت در تأسيس شبکه تحقيقات قلب و عروق ايران دانست و افزود: يکي از سياست‌هاي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي، تأسيس شبکه‌هاي تحقيقاتي با موضوعات مختلف جهت هماهنگ کردن فعاليت مراکز تحقيقاتي و دانشگاه‌هاي مختلف در زمينه موضوع مورد نظر است که در زمينه بيماري‌هاي قلبي عروقي، شبکه‌اي تحت عنوان شبکه تحقيقات قلب و عروق ايران در سال 1390 در سطح وزارت بهداشت تأسيس شد که پژوهشکده قلب و عروق اصفهان بيش‌ترين سهم را در تأسيس اين شبکه داشت و به همين جهت دبيرخانه شبکه در اين پژوهشکده مستقر شده و تمام امور مربوط و هماهنگي با مراکز تحقيقاتي سطح کشور در دبيرخانه انجام مي شود. وي خاطرنشان کرد: يکي ديگر از وجوه تمايز پژوهشکده قلب و عروق اصفهان همکاري نزديک با سازمان‌ها و انجمن‌هاي علمي معتبر بين‌المللي و داخلي و اجراي طرح‌هاي تحقيقاتي، پايان‌نامه‌ها و يا فعاليت‌هاي اجرايي مشترک با اين سازمان‌ها و انجمن‌ها است. صراف زادگان تصريح کرد: در اين پژوهشکده بيش از 20 کنگره، سمينار و کارگاه آموزشي بين‌المللي يا داخلي برگزار شده و اقدامات ديگري مانند اجراي چندين طرح بزرگ ملي از جمله برنامه قلب سالم اصفهان، طرح کنترل آلودگي هوا، راه‌اندازي اولين مرکز بازتواني قلبي در سطح کشور، مشارکت در تأسيس چهار انجمن غيردولتي، اجراي بيش از 650 طرح تحقيقاتي و 280 پايان‌نامه دانشجويي و PhD، چاپ بيش از هزار و 250 مقاله در مجلات داخلي و خارجي، چاپ ده‌ها عنوان کتاب و فعاليت‌هاي آموزشي و درماني براي بيماران قلبي عروقي انجام شده است.