تغيير ساختار اجرايي گردشگري کشور با تشکيل وزارت گردشگري، مورد توجه جدي قرار گيرد تا اين بخش، از اتاق خلوت اقتصادي و ابزار اجرايي بعضا سياسي خارج شود و کارکرد اصلي خود را پيدا کند و بتواند پاسخگوي اعمال خود باشد.»
اين فقط يکي از 27 پيشنهاد غلامحسين ابراهيمي، دبير اول سفارت جمهوري اسلامي ايران در ورشو لهستان و اکروديته ليتواني براي ترويج صنعت گردشگري ايران است. اين پيشنهادها حاصل مطالعات، تجربيات و ارتباطات چند ساله‌ي ابراهيمي در بخش گردشگري است که معتقد است، توجه و اجراي آن‌ها، اين موتور خاموش و فراموش‌شده‌ي اقتصاد ايران را روشن مي‌کند.
او در اين يادداشت، با يادآوري اين موضوع که ايران براساس گزارش سازمان جهاني جهانگردي، رتبه‌ي دهم جاذبه‌هاي تاريخي و باستاني و همچنين رتبه‌ي پنجم جاذبه‌هاي طبيعي دنيا را دارد، نوشته است: با توجه به اين امر، در صورتي که کالاي جهانگردي و گردشگري ايراني به‌نحو مناسب و در فضاي امني عرضه و ترويج شود، مي‌تواند نقش مهمي در رونق اقتصادي و افزايش اشتغال‌زايي حتي در شرايط سخت تحريم ايفا کند.
در اين رابطه، نکته‌اي که همواره دغدغه‌ي خاطر متوليان صنعت گردشگري کشورها از جمله ايران و همچنين متقاضيان و مشتريان اين کالا است، موضوع امنيت و مهم‌تر از همه، احساس امنيت محيط گردشگري و کشورهاي هدف است. در اين‌باره رسانه‌هاي گروهي و بويژه صداوسيما و ساير رسانه‌هاي مرتبط در کشور و دستگاه‌هاي ذي‌ربط (سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري به‌عنوان متولي، پليس مرزي، مسؤولان خدمات فرودگاهي و مرزهاي زميني و دريايي و گمرک) مي‌توانند نقش مهمي در معرفي بهتر اين کالا، ايجاد تصوير مثبت و ايجاد درآمدزايي براي فعالان اين صنعت و صنايع زيرمجموعه‌ي آن، بويژه صنعت هتلداري، صنايع دستي و صنعت حمل و نقل کشور ايفا کنند.
او سپس پيشنهادهاي اجرايي خود را به اين شرح توضيح داده است:
يشنهادهاي عمومي؛
به‌منظور بررسي دلايل ضعف و مشکلات صنعت گردشگري در ايران، شايسته است کارگروهي شامل نمايندگان وزارت خارجه، بخش برون‌مرزي صدا و سيما، خدمات فرودگاهي و مرزهاي زميني و دريايي، گمرک، پليس مرزي، سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، نمايندگان جامعه‌ي تورگردانان ايران و بخش‌هاي خصوصي فعال در هتلداري، صنايع دستي و حمل و نقل تشکيل شود و علاوه بر اين، الگوهاي بازاريابي، تبليغات، معرفي و عرضه‌ي جاذبه‌هاي گردشگري ايران مورد کنکاش دوباره قرار گيرد و پيشنهادهاي اجرايي لازم ارائه شود.
لزوم تصحيح اراده و نگاه مسوولان کشور و همچنين مردم ايران به صنعت گردشگري و گردشگر خارجي از نگرش سنتي به نگرش اقتصادمحور و توجه بيشتر به ويژگي درآمدزايي و توليدي آن. (اگرچه صنعت گردشگري به اعتقاد بعضي مي‌تواند آفت‌هايي را به همراه داشته باشد؛ اما بدون شک اجراي يک استراتژي و مديريت صحيح و هدفمند، آفت‌ها و آسيب‌هاي آن را به حداقل ممکن کاهش مي‌دهد.)
ويژگي صنعت گردشگري فرار بودن، ترسو بودن، آرامش‌طلبي و صلح‌جويي است، بنابراين بايد از هرگونه اقدامي که شائبه‌ي ايجاد ناامني در کشور را به همراه داشته باشد، اجتناب شود و براي ارائه‌ي تصوير امن از ايران که تصوير حقيقي ايران نيز است، بايد هزينه شود و تمام دستگاه‌هاي ذي‌ربط و مسوولان کشور در اين رابطه بايد نهايت احساس مسووليت و بعضا کنترل زباني را داشته باشند تا از تحميل هزينه‌هاي ناخواسته به کشور و مردم اجتناب شود.
راهم‌سازي بستر و زمينه‌هاي اوليه‌ي گردشگري در کشور اعم از ايجاد تسهيلات بين راهي، گردشگري و اقامتي و تصويب قوانين تشويقي، تسهيلي و شايد هم تنبيهي لازم.
پروژه‌هاي اجرايي ملي؛
لزوم تغيير ساختار اجرايي گردشگري کشور با هدف افزايش کارايي و پاسخگويي نهاد متولي دولتي و افزايش مشارکت بخش خصوصي در آن، در اين زمينه تشکيل وزارت گردشگري، ورزش و جوانان مي‌تواند مورد توجه جدي قرار گيرد تا دستگاه مورد نظر بتواند از يک اتاق خلوت اقتصادي و ابزار اجرايي بعضا سياسي خارج شود و کارکرد اصلي خود را پيدا کند و بتواند پاسخگوي اعمال خود باشد.
تهيه و تصويب منشور ملي گردشگري با هدف احترام و کرامت گردشگر (داخلي و خارجي) و تعيين وظايف و نحوه‌ي تعامل هر بخش در اين رابطه.
ايجاد شوراي عالي گردشگري کشور با محوريت بخش خصوصي کشور و نمايندگان بخش‌هاي مختلف دولتي و قواي سه‌گانه.
اعطاي نقش موثر به بخش خصوصي، بويژه جامعه‌ي تورگردانان ايران به‌عنوان تنها متولي خصوصي بخش گردشگري و کمک به تجهيز، نوسازي و به‌روزآوري آن مطابق با نيازهاي کشور و استانداردهاي جهاني.
ايجاد و توسعه‌ي رشته‌هاي مرتبط با صنعت گردشگري در سطوح دانشگاهي و همچنين ايجاد مراکز آموزش خصوصي لازم و اخذ استانداردهاي مختلف بين‌المللي در اين رابطه با هدف تربيت کادر اجرايي لازم در بخش‌هاي دولتي و خصوصي و همگامي با تحولات روبه رشد اين صنعت.
ايجاد دفاتر رايگان راهنماي گردشگري در فرودگاه‌ها و مبادي ورودي اصلي و همچنين شهرهاي مختلف کشور براي راهنمايي و هدايت گردشگران داخلي و خارجي و رفع مشکلات آن‌ها (براساس تجربه‌ي بسياري از کشورهاي توريستي جهان).
توجه مضاعف به مقوله‌ي نگاه اول، تصوير اول و برخورد اول در تعامل با گردشگران خارجي، بويژه در مبادي ورودي کشور و فرودگاه‌ها توسط پليس مرزي، گمرک، بخش صدور رواديد در فرودگاه‌ها و قبل از همه‌ي آن‌ها در سفارتخانه‌هاي کشورمان در خارج از ايران و ارائه‌ي آموزش‌هاي لازم به کادرهاي اجرايي اين مراکز.
ايجاد مراکز گردشگري نمونه در سراسر کشور و تأمين و تجهيز آن‌ها به امکانات اوليه و اتخاذ راهکارهاي لازم براي نظافت و بهداشت محيط‌هاي گردشگري و اقدامات حفاظتي زيست‌محيطي.
ايجاد و تعريف پروژه‌هاي کوچک خانوادگي گردشگري در مراکز مختلف گردشگري ايران با هدف افزايش اشتغال و درآمدزايي داخلي، به‌عنوان مثال در بسياري از کشورهاي اروپايي «مزرعه‌ي کشاورزي گردشگري» و اقامتگاه‌هاي گردشگري و کشاورزي وجود دارد که مي‌تواند الگوي نسبتا خوبي در اشتغال‌زايي و ايجاد توليد باشد.
پروژه‌هاي اجرايي فراملي؛
آماده‌سازي و آگاه‌سازي سفارتخانه‌ها و بخش‌هاي کنسولي به اهميت جذب گردشگر خارجي و اصل کرامت گردشگر با توجه به اين‌که اين بخش اولين ويترين و پنجره‌ي ورودي جمهوري اسلامي ايران نيز است.
ايجاد بخش رابط گردشگري در قالب اداره کل ترويج گردشگري در وزارت امور خارجه کشورمان که متولي و مرتبط با سازمان‌هاي متولي گردشگري در داخل و همچنين سفارتخانه‌ي ايران در خارج از کشور باشد (البته به صورتي که رقيب و موازي دستگاه‌هاي ذي‌ربط نباشد).
تأسيس شبکه‌ي تلويزيوني ماهواره‌يي ايرانگردي (Iran Travel) که بتواند جاذبه‌هاي گردشگري ايران را با استفاده از برنامه‌سازان معروف در اين صنعت به چند زبان زنده‌ي دنيا معرفي کند. برنامه‌سازي در اين شبکه مي‌تواند در قالب تهيه‌ي برنامه‌هاي مستند گردشگري، اخبار و گزارش‌هاي کوتاه خبري درباره‌ي کالاهاي گردشگري ايران (طبيعت‌گردي، تاريخ‌گردي، صنايع دستي و ...) و مصاحبه با صاحب‌نظران و گردشگران خارجي صورت گيرد.
استفاده از قدرت نرم فضاي مجازي گردشگري، نويسندگان و خبرنگاران فعال در اين صنعت، پورتال‌ها و وبلاگ‌نويسان گردشگري محلي کشورهاي هدف بايد مورد توجه بيشتري قرار گيرد و آن‌ها با داشتن ابتکارهايي مانند برگزاري همايش‌هاي ويژه، مسابقه و تور وبلاگ‌نويسان براي ترويج جاذبه‌هاي گردشگري کشورمان به خدمت گرفته شوند.
تربيت و صادر کردن آشپز ايراني به کشورهاي هدف و ترويج فرهنگ ايراني از طريق عمومي‌سازي آشپزخانه و غذاي ايراني (شبيه تجربه‌ي لبناني‌ها و ترک‌ها در اروپا و آمريکا).
تجهيز، تقويت و گسترش کرسي‌هاي زبان فارسي در خارج از کشور و افزايش دوره‌هاي آموزشي کوتاه‌مدت براي دانشجويان ايران‌شناسي در اين کرسي‌ها به‌عنوان خميرمايه و نماد حضور فرهنگ و ادب ايراني در کشورهاي هدف و مکمل صنعت گردشگري کشورمان.
اعزام گروه‌هاي گردشگري تبليغي از کشورهاي هدف به ايران، اين گروه‌ها بهتر است شامل عکاسان، فيلم‌برداران، روزنامه‌نگاران گردشگري، تورگردان‌ها، شخصيت‌هاي تأثيرگذار در عرصه‌ي افکار عمومي و رسانه‌هاي فرهنگي و خبري کشورهاي مورد نظر باشند. معمولا اين گروه‌ها بعد از برگشت از سفر به ايران به‌صورت خودجوش با برگزاري نمايشگاه‌هاي عکس، کارگاه آموزشي ايرانگردي و مصاحبه و پخش گزارش‌هاي سفر در راديو و تلويزيون‌هاي خصوصي يا محلي به تبليغ و معرفي ايران مي‌پردازند (اين تجربه در بسياري از کشورها و از جمله در لهستان و ليتواني جواب مثبت داده است).
اعزام گروه‌هاي کوچک موسيقي سنتي ايران به کشورهاي هدف و اجراي برنامه‌هاي فرهنگي گردشگري با همکاري و هدايت نمايندگي‌هاي سياسي ذي‌نفع (البته در اين رابطه ضروري است که نوعي توزيع عادلانه در بين نمايندگي‌هاي بزرگ و کوچک نيز صورت گيرد و از تمرکز صرف امکانات و تسهيلات در نمايندگي‌هاي بزرگ نيز اجتناب شود).
توجه به گردشگري سمينارها و کنفرانس‌ها در شهرهاي مهم ايران و توزيع مناسب آن و تلاش تمام وزارتخانه‌ها و بويژه وزارت خارجه در اخذ ميزباني مناسبت‌هاي مختلف سياسي، فرهنگي و بين‌المللي توسط ايران.
تلاش براي جذب شخصيت‌هاي موثر سياسي، فرهنگي و اقتصادي جهاني و بين‌المللي براي سفر به ايران و معرفي ايران و جاذبه‌هاي گردشگري آن با استفاده از نام‌هاي معتبر و رسانه‌يي جهان (تجربه‌ي اردن بين سال‌هاي 2004 تا 2007 براي معرفي بين‌المللي منطقه گردشگري «پترا» با دعوت از شخصيت‌هاي موثر بين‌المللي در اين منطقه گردشگري و انجام تبليغات رسانه‌يي و خبري هدايت‌شده).
ايجاد کلوپ‌هاي گردشگري ايران در کشورهاي خارجي و داراي ظرفيت گردشگري با استفاده از شخصيت‌هاي علاقه‌مند آن کشورها به ايران.
لزوم نگاه متعادل در جذب گردشگر به تمام کشورهاي جهان و پرهيز از تقسيم آن‌ها به هدف و غيرهدف (تجربه ترکيه که حتي کوچک‌ترين کشورهاي جهان را هم به‌عنوان هدف جذب گردشگر خود مي‌داند) يا حداقل توزيع مناسب ترويج گردشگري در کشورهايي که داراي ظرفيت ارسال گردشگر هستند.
تخصيص بودجه ويژه‌ي گردشگري به نمايندگي‌هاي سياسي کشورمان در خارج از کشور و تجهيز مستمر آن‌ها به اقلام تبليغاتي لازم، به‌طوري که بتوانند در مواردي که سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري بنا به دلايلي نمي‌تواند در نمايشگاه‌ها و مناسبت‌هاي گردشگري خارجي حضور عملي داشته باشد، به طرق مختلف به معرفي و ارائه‌ي جاذبه‌هاي گردشگري کشورمان بپردازند.
دبير اول سفارت جمهوري اسلام ايران در ورشو لهستان و اکروديته ليتواني در پايان اين مطلب، يادآور شده است: صنعت گردشگري به همان ميزان که در شرايط کنوني تحريمي کشور، درآمدزا و ارزآور است، مي‌تواند در صورت مديريت صحيح و هدفمند به‌عنوان اهرم مناسبي در پيشبرد ديپلماسي عمومي جمهوري اسلامي ايران نيز عمل کند، چراکه هر گردشگر خود به سفير فرهنگي سيار ايران تبديل خواهد شد و در عمل بسياري از تبليغات سوء رسانه‌هاي گروهي غربي را مي‌تواند خنثي کند.