بزرگنمايي:

بلژیک (به فرانسوی: Belgique) با نام رسمی (Belxiye) پادشاهی بلژیک (به هلندی: Koninkrijk België)، (به فرانسوی: Royaume de Belgique) (به آلمانی: Königreich Belgien) کشوری در غرب اروپا و یکی از اعضای اتحادیه اروپا است. پایتخت آن بروکسل است.
بلژیک در شمال با هلند، در شرق با آلمان، در جنوب شرقی با لوکزامبورگ، در جنوب با فرانسه و از شمال غربی با دریای شمال مجاور است. خط جدایی فرهنگی ژرمن‌ها و رومی‌زبانان از میانه‌های کشور بلژیک می‌گذرد.
در 60٪ از مناطق بلژیک، زبان هلندی (گویش فلاندری) صحبت می‌شود و فرانسوی در 40٪ مناطق جنوبی مثل والونی صحبت می‌شود و در منطقه پایتخت (بروکسل) هر دو زبان در نهادهای دولتی رایج است. کمتر از 1٪ مردم بلژیک آلمانی‌زبان هستند و در شرق کشور زندگی می‌کنند.
نام بلژیک از نام لاتین که برای اکثر بخش‌های شمالی منطقه گُل‌نشین استفاده می‌شد یعنی «گاولیا بلژیکا» گرفته شده‌است. این نام لاتین خود برگرفته از گروهی از قبایل سلت است که قبیله بلژها نام داشتند. به لحاظ تاریخی، بلژیک قسمتی از کشورهای فروبوم بوده که شامل هلند و لوکزامبورگ نیز می‌شده‌است و پیشترها نواحی گسترده‌تری را نسبت به گروه کشورهای بنلوکس امروزی دربر می‌گرفته‌است.

بلژیک از اواخر سده‌های میانه تا سدهٔ هفدهم، کانون بازرگانی و فرهنگی پر رونقی به‌شمار می‌رفته‌است. از سدهٔ شانزدهم تا انقلاب بلژیک در سال 1830 و جدایی این کشور از هلند، بلژیک محل جنگ‌های بسیاری بین قدرت‌های اروپایی بود و به همین دلیل با عنوان «میدان جنگ اروپا» لقب گذاری شده بود. اخیراً بلژیک عضو برجسته‌ای از اتحادیه اروپا به‌شمار می‌رود و میزبان تعدادی از نهادهای اتحادیه اروپا و سازمان‌های بین‌المللی از جمله ناتو است.
معروفترین محصول بلژیک شکلات است

ساختار سیاسی حكومت بلژیك


بلژیك یكی از جدیدترین كشورهای اروپا می‌باشد و نژاد مردم بلژیك از نژاد آلمان است. بلژیك در شمال غربی اروپا واقع شده است و حدود سی هزار كیلومتر مربع وسعت دارد. این كشور جزء كشورهای كوچك جهان محسوب می‌‌شود. جمعیت كشور بلژیك كمی بیشتر از ده میلیون نفر است و نرخ رشد جمعیت آن 3/0 درصد است. حدود یك دهم جمعیت بلژیك مهاجرین و پناهندگان از سایر كشورها می‌باشند. این كشور كوچك به لحاظ بین‌المللی نقش چندانی در سیستم جهانی ندارد. اما به خاطر وجود مقر ناتو و اتحادیه اروپا در این كشور، برای غربی‌ها با اهمیت است. بلژیك قبلاً تحت سلطه اسپانیا بود و بعد به تصرف اتریش درآمد و چند دهه بعد یعنی در سال 1794 منطقه بلژیك به تحت تسلط فرانسه قرار گرفت. در سال 1830 با مداخله قدرت‌های اروپایی وقت، كشور بلژیك تأسیس گردید. زبان رایج در بلژیك فرانسوی است، اما در قانون اساسی زبان هلندی پیش‌بینی شده است. علت اینكه بلژیكی‌ها نتوانسته‌اند، زبان هلندی را رواج بدهند، این است كه آنها قادر نیستند از میان چند لهجه متداول هلندی، یكی را انتخاب كنند. در سال 1963 قانون زبان رایج به تصویب رسید و بلژیك به چهار منطقه فرانسوی، هلندی، آلمانی و منطقه دو زبانی تقسیم گردید.
مبارزات بین فرانسه زبانان و هلندی زبانها تاكنون منجر به تظاهرات و اغتشاشات مهمی در كشور بلژیك گردیده است. هلندی زبانها، هموطنان فرانسوی زبان خود را مردمی بوالهوس و پرمدعا و تنبل می‌دانند و این در صورتی است كه فرانسوی زبانها خود را اشخاص متفكر می‌پندارند و پاریس را قبله خود می‌دانند.
سابقه تشكیل حكومت در بلژیك
پس از جدایی بلژیك از هلند در سال 1831 اولین پادشاه به نام لئوپولد قدرت را در دست گرفت. در سال 1940 پس از تسلیم بلژیك در مقابل ارتش آلمان پایه یك حكومت آزاد در بلژیك نهاده شد و در سال 1951 بلژیك نقش فعالی در صحنه سیاسی اروپای غربی ایفاد كرد و به عضویت چند اتحادیه و پیمان منطقه‌ای درآمد. پس از مرگ بودوئن پادشاه بلژیك چون فرزند ذكور نداشت برادر وی پرنس آلبرت دوم از سال 1993 تاكنون به عنوان پادشاه قدرت را در دست دارد.


قانون اساسی

اولین قانون اساسی در كشور بلژیك مربوط به سال 1830 می‌باشد، آخرین اصلاح و تجدید نظر در قانون اساسی در سال 1988 صورت گرفته است. برای تغییر قانون اساسی ابتدا مجالس بلژیك طرح تجدید نظر را تهیه و به توشیح شاه می‌رسانند و سپس به دستور پادشاه مجالس منحل می‌گردند و انتخابات مجدد برای انتخاب اعضای مجالس انجام می‌شود. طرح تغییر در قانون اساسی چنانچه در مجالس جدید به تصویب دو سوم اعضا برسد قابل اجرا خواهد بود.
پادشاه بلژیك
حكومت بلژیك مشروطه سلطنتی موروثی است و یكی از اولاد ذكور مستقیم و قانونی شاه كه به سن هیجده سال رسیده باشند بر تخت سلطنت می‌نشیند، در غیر اینصورت نایب‌السلطنه منتخب از طرف مجالس موقتاً به انجام وظایف شاه خواهد پرداخت.
پادشاه از هرگونه مسئولیت و تعرضی مصون می‌باشد هیأت دولت در مقابل مجالس مسئولیت دارد و پاسخگو است. پادشاه سمت فرماندهی كل نیروهای مسلح را عهده‌دار است. انتخاب رییس دولت (نخست‌وزیر)، امضای قراردادهای خارجی، اعلان جنگ، امضای قرارداد صلح و توشیح قوانین و انتصاب رؤسای دادگاه‌ها به عنوان وظایف پادشاه بلژیك محسوب می‌شوند.
پادشاه در حكومت بلژیك در مقایسه با سایر رژیم‌های مشروطه پارلمان سلطنتی اروپایی نظیر انگلستان و سوئد از قدرت و اختیارات وسیع‌تری برخوردار است.
اعضا كابینه از میان نمایندگان مجالس و از بین احزاب قدرتمند انتخاب می‌شوند. پادشاه شخصی را كه مورد اعتماد مجالس و احزاب باشد به عنوان نخست‌وزیر مأمور تشكیل كابینه می‌كند. مجالس به مجموعه هیأت دولت رأی اعتماد می‌دهد نه به تك تك اعضای آن.
محاكمه اعضای‌ كابینه دولت بلژیك با اجازه مجلس شورای نمایندگان خواهد بود.
در مناطق چهارگانه بلژیك دولتهای منطقه‌ای نیز به امور همان مناطق رسیدگی می‌كنند.


قوه مقننه

قوه مقننه بلژیك دارای دو مجلس شورای نمایندگان و مجلس سنا می‌باشد. اختیارات دو مجلس مشابه هم است. جلسات مجالس با حضور نصف اعضا هر یك از دو مجلس رسمیت می‌یابد و تصمیمات در مورد لوایح و طرح‌های عادی در هر یك از دو مجلس با اكثریت نسبی تصویب می‌گردد. طرح‌ها ولوایح پس از تصویب در مجالس شورا و سنا برای اجرا بایستی به توشیح پادشاه نیز برسد. به عبارت دیگر قدرت قانونگذاری بین پادشاه و دو مجلس شورای نمایندگان و سنا تقسیم گردیده است و پادشاه حق انحلال مجالس را دارد.
مجالس بلژیك برای استماع سوگند پادشاه و یا نایب‌السلطنه و یا در صورت خالی بودن تاج و تخت برای تعیین پادشاه تشكیل جلسه می‌دهند.
مجلس شورا (نمایندگان)
مجلس شورای نمایندگان دارای 150 نفر عضو می‌باشد كه با رأی مستقیم مردم برای مدت چهار سال برگزیده می‌شوند. داوطلبان شركت در مجلس شورای نمایندگان باید بلژیكی الاصل و از حقوقی مدنی و سیاسی بهره‌مند و حداقل دارای 25 سال سن باشند.


مجلس سنا

تعداد نمایندگان مجلس سنا نصف نمایندگان مجلس شورا می‌باشد. نیمی از نمایندگان مجلس سنا توسط مردم انتخاب می‌شوند و نیمی دیگر، انتصابی و به صورت غیرمستقیم منصوب می‌شوند. مدت نمایندگی هر عضو مجلس سنا چهار سال است. سناتورهایی كه توسط مردم انتخاب می‌شوند باید متعلق به طبقاتی كه در قانون مشخص شده است، باشند. به بیان دیگر مردم، اعضای مجلس سنا را از میان وزیران فعلی یا پیشین، اعضای مجالس شورا یا سنا و استادان دانشگاه‌ها بر می‌گزینند. فرزندان ذكور پادشاه در سن 18 سال حق شركت در جلسات مجلس سنا را دارند. آنها وقتی به سن 25 سالگی برسند حق رأی دادن، در مجلس سنا را نیز خواهند داشت. سن اعضای مجلس سنا 40 سال است و نباید از هیچ حقوق سیاسی و مدنی محروم شده باشند.


قوه قضاییه

دادگاه‌ها در حكومت بلژیك مجری قانون می‌باشند و علاوه بر وجود دادگاه‌های قضایی و جزایی دادگاه‌های تجارت، اطفال و شورای جنگ و دادگاه عالی نظامی و دیوان عالی كشور نیز وجود دارند. رؤسای دادگاه‌ها با نظر پادشاه منصوب می‌گردند.


سیستم انتخاباتی

كاندیدای نمایندگی مجلس شورای نمایندگان و سنا از طریق احزاب در حوزه‌های انتخابیه معرفی می‌شوند. حداقل سن كاندیداهای نمایندگی مجلس شورا 25 سال و حداقل سن نمایندگان مجلس سنا 40 سال می‌باشد و باید بلژیكی‌الاصل باشند واز هیچ حقوق مدنی و سیاسی محروم نشده باشد. سن رأی دهندگان 18 سال است و شركت در انتخابات برای كلیه افرادی كه تابعیت بلژیك را دارند الزامی است. كسانی كه در انتخابات شركت نكنند به عنوان خاطی مجازات می‌شوند. انتخابات شهرداری‌ها هر شش سال یكبار انجام می‌شود.