بزرگنمايي:

سرزمین ایرانیان-مسعود عتیقی اظهار کرد: خورشید در گردش ظاهری بر کره آسمان طی 355 روز (یک سال خورشیدی) صورت‌های فلکی منطقةالبروج را طی می‌کند که به این مسیر "مدار گرفت" یا "دایرةالبروج" می‌گویند.

وی ادامه داد: از سوی دیگر از امتداد استوای زمین و ترسیم آن بر روی کره آسمان، دایره بزرگی پدید می‌آید که کره آسمان را به دو نیمکره شمالی و جنوبی تقسیم می‌کند.

عتیقی، عنوان این دایره بزرگ را "استوای آسمانی" ذکر کرد و یادآور شد: با توجه به اینکه استوای آسمان با دایرةالبروج زاویه 23.5 درجه می‌سازند، دو دایره دایرةالبروج و استوای آسمانی متقاطع هستند که در دو نقطه همدیگر را قطع می‌کنند که به این نقاط "اعتدالین" گفته می‌شود.

به گفته وی، تقاطع اعتدالین شامل اعتدال بهاری و پاییزی می‌شود.

مدیر انجمن نجوم آماتوری با بیان اینکه نقاط طرفین اعتدالین را "انقلابین" می‌گویند، یادآور شد: یکی از آنها انقلاب تابستانی و دیگری انقلاب زمستانی است.

نمودار تغییر فصول و انقلاب تابستانی

وی خاطر نشان کرد: در نقاط انقلابین، خورشید به بیشترین کشیدگی زاویه‌ای نسبت به استوای آسمان در حرکت ظاهری خود می‌رسد.

عتیقی با اشاره به آغاز انقلاب تابستانی، اظهار کرد: با رسیدن خورشید به نقطه انقلاب تابستانی، در روز پنج‌شنبه 31 خرداد ماه جاری در ساعت 14 و 37 دقیقه به وقت ایران، خورشید به نقطه انقلاب تابستانی خواهد رسید.

مدیر انجمن نجوم ایران خاطر نشان کرد: در این وضعیت تابستان در نیمکره شمالی از جمله ایران آغاز می‌شود.

عتیقی یادآور شد: درست در این لحظه زمستان در نیمکره جنوبی آغاز می‌شود و فصل سرما در این این نیمکره از راه خواهد رسید.

وی اضافه کرد: روز اول تابستان طولانی‌ترین روز و کوتاه‌ترین شب را پیش رو داریم و به مرور با گذر روزهای گرم تابستان از طول روز کاسته می‌شود و به طول شب افزوده خواهد شد، به نحوی که در روز اول پاییز طول روز و شب در سراسر کره زمین اعم از نیمکره شمالی و جنوبی برابر خواهد شد.

عتیقی با اشاره به دلایل افزایش دما در تابستان، ادامه داد: گرمای تابستان نه به دلیل نزدیکی خورشید به کره زمین، بلکه به دلیل عمود تابیدن آن در این موقع از سال در نیمکره شمالی است.

وی با بیان اینکه برخی دلیل افزایش دما در تابستان را نزدیک شدن خورشید به کره زمین می‌دانند، خاطرنشان کرد: این در حالی است که در تابستان نیمکره شمالی زمین از خورشید 5 میلیون کیلومتر دورتر است. به عبارت دیگر در تابستان زمین 5 کیلومتر هم از خورشید دورتر می‌شود.

عتیقی ادامه داد: ولی در فاصله 150 میلیون کیلومتری زمین تا خورشید این تفاوت فاصله، تاثیر چندانی بر تغییر دمایی در سطح زمین ندارد.

به گفته وی دلیل کاهش و افزایش دما در سطح زمین مربوط به فاصله زمین تا خورشید نیست، بلکه به دلیل عمود و یا مایل تابیدن خورشید است.