بزرگنمايي:

سرزمین ایرانیان- چاقی به‌طور آشکار با بروز بیماری­‌های مختلفی همچون بیماری‌­های قلبی عروقی، دیابت، اختلال در چربی خون، فشارخون بالا و کبد چرب ارتباط دارد و به‌عنوان یکی از علل مرگ‌ومیر در جوامع امروزی شناخته می‌­شود.

هورمون «لپتین» یکی از عوامل چاقی است ک از آن با ژن چاقی نیز یاد می‌شود. این هورمون از بافت کبد ترشح می­‌شود و کار آن، تنظیم وزن بدن و تعادل انرژی است و همچنین نمایانگر میزان چربی در بدن است. علاوه بر این، در افراد چاق تمایل به غذا خوردن را کاهش می­‌دهد. غلظت لپتین با چاقی افزایش و با از دست دادن وزن کاهش می‌­یابد، اما اختلالات لپتین سبب افزایش استعداد چاقی شده و افزایش آن، عامل شروع زودهنگام چاقی در جوندگان و انسان است.

از آنجایی‌که فعالیت‌­های ورزشی، روشی مناسب برای کاهش درصد چربی بدن، کاهش وزن و چاقی و تنظیم بلندمدت وزن بدن هستند، محققانی از دانشگاه خوارزمی و دانشگاه فردوسی مشهد تأثیر این‌گونه فعالیت‌ها را بر سطوح لپتین سرم خون، شاخص‌­های آنتروپومتریک نظیر قد و وزن و بالاخره حداکثر اکسیژن مصرفی در مردان چاق غیرفعال مورد بررسی قرار داده‌اند.

در این تحقیق نیمه‌تجربی، 20 نفر مرد چاق با دامنه سنی 20 تا 24 سال شرکت داشته‌اند. این افراد به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش (10 نفر) و شاهد (10 نفر) دسته‌­بندی شدند. سپس سطح فعالیت جسمانی آن‌ها با استفاده از پرسشنامه ارزیابی فعالیت جسمانی «کیزر» مشخص شد. بعدازاین مرحله، شرکت‌کنندگان گروه آزمایش، به مدت 8 هفته و هر هفته سه جلسه تمرینات هوازی را انجام دادند. سپس ویژگی‌­های آنتروپومتریک و درصد چربی بدن افراد و همچنین سطح اکسیژن مصرفی بیشینه آن‌ها برآورد شد.

به‌علاوه نمونه‌­های خونی افراد، 48 ساعت قبل از شروع تمرین و 48 ساعت پس از آخرین جلسه تمرین جمع‌­آوری شد. در پایان دوره، مجددا و مشابه با شرایط پیش‌آزمون، تمام اندازه­‌گیری‌­ها انجام و داده‌­ها ثبت شد. این داده‌ها با روش‌ها و نرم‌افزارهای آماری تجزیه‌وتحلیل شدند.

نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش نشان داد در پایان دوره ورزش هوازی، حداکثر اکسیژن مصرفی در مردان چاق غیرفعال به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته و سطوح سرمی لپتین، وزن، نمایه توده بدن، درصد چربی بدن و نسبت دور کمر به باسن به طور معنی­‌داری کاهش پیدا می‌کنند.

همچنین مقایسه دو گروه آزمایش و شاهد با یکدیگر نشان داد که بین وزن، نمایه توده بدن، درصد چربی بدن، نسبت دور کمر به باسن و حداکثر اکسیژن مصرفی آن‌ها تفاوت‌های معنی‌داری وجود داشته است، هرچند در خصوص سطح هورمون لپتین سرمی، تفاوتی بین دو گروه مشاهده نشد.

بنا بر این نتایج که در «مجله ارگونومی» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی همدان انتشار یافته، معتمدی و همکارانش، مجریان پژوهش فوق می‌گویند: « به‌طورکلی می‌­توان گفت که هشت هفته تمرین هوازی از طریق افزایش حداکثر اکسیژن مصرفی مردان چاق و کاهش معنی‌­دار ریسک فاکتورهای قلبی عروقی همچون لپتین در بهبود سلامت قلب و عروق و کاهش خطر بیماری آتروسکلروز مؤثر است».

این محققان پیشنهاد کرده‌اند که از تمرینات هوازی در جهت پیشگیری از اثرات سوء ناشی از افزایش بروز بیماری آترواسکروزیس یا تصلب شرایین استفاده شود.