بزرگنمايي:

دکتر بابک ناخدا در نشست خبري با تاکيد بر اين که براي رهاسازي محصولات تراريخته بايد همه مجوزهاي آن اخذ شده باشد، افزود: هدف از توليد اين نوع محصولات استفاده از علم بيولوژيک براي توليد موجودات زنده يا محصولات کشاورزي با صفات انتخابي است.

وي با تاکيد بر اين که در توليد اين نوع محصولات سلامت مصرف‌ کننده و حفظ تنوع زيستي و محيط زيست مد نظر است، اظهار کرد: بر اين اساس با استفاده از فناوري بيوتکنولوژي گياهاني با خواص تغذيه‌اي برتر و مقاومت بالا در برابر بيماري‌ها و آفات توليد مي‌شود که اين امر موجب کاهش سموم شيميايي خواهد شد.

ناخدا با تاکيد بر اين که فناوري مهندسي ژنتيک يکي از سريع‌ترين فناوري‌هايي است که از سوي کشاورزان مورد پذيرش قرار گرفت، خاطرنشان کرد: از سال 1996 محصولات کشاورزي تراريخته وارد سبد غذايي بشر شده است و تا سال 2016 حدود 20 سال از تجاري‌سازي اين نوع محصولات مي‌گذرد.

رئيس بخش تحقيقات فيزيولوژي گياهي پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيک ادامه داد: بر اين اساس از سال 1996 تا سال 2016 سطح زير کشت محصولات تراريخته در دنيا با رشد 110 درصدي مواجه بوده است؛ به‌ گونه‌اي که از 1.7 ميليون هکتار سطح زير کشت محصولات تراريخته در سال 1996 به 185.1 ميليون هکتار در انتهاي سال 2016 رسيده است.

وي با تاکيد بر اين که 185.1 ميليون هکتار سطح زير کشت محصولات تراريخته مربوط به 26 کشور دنيا مي‌شود، يادآور شد: اکثر کشورهاي در حال توسعه و کشاورزان محافظه‌کار که زمين زراعي کمي دارند، به اين نتيجه رسيده‌اند که محصولات تراريخته با ريسک کمتر و ارزش افزوده بالاتر توليد مي‌شود از اين رو اين ميزان سطح زير کشت از سوي 18 ميليون کشاورز صورت گرفته است.

به گفته وي، از 26 کشور توليدکننده محصولات تراريخته 19 کشور مربوط به کشورهاي در حال توسعه با سطح زيرکشت 99.6 ميليون هکتار بوده است.

ناخدا اضافه کرد: هفت کشور پيشرفته صنعتي با سطح زير کشت 85.5 ميليون هکتار اقدام به توليد محصولات تراريخته کرده‌اند.

کشورهاي عمده در زمينه توليد محصولات تراريخته

ناخدا کشورهاي آمريکا، برزيل، آرژانتين، هند و کانادا را از جمله کشورهاي عمده در زمينه توليد محصولات تراريخته در دنيا عنوان کرد و گفت: در آمريکا 72.9 ميليون هکتار، در برزيل 49.1 ميليون هکتار، در آرژانتين 24 ميليون هکتار، در کانادا 11.6 و در هند 10.8 ميليون هکتار سطح زير کشت محصولات تراريخته قرار دارد.

وي با بيان اين که کشورهاي برزيل، آرژانتين و هند سه کشور در حال توسعه هستند، ادامه داد: بر اساس آمارهاي جهاني 50 درصد سطح زير کشت محصولات تراريخته مربوط به سويا، 33 درصد مربوط به ذرت، 12 درصد مربوط به پنبه و 5 درصد مربوط به کلزا مي‌شود.

رئيس بخش تحقيقات فيزيولوژي گياهي پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيک با بيان اين که يک درصد سطح زير کشت محصولات تراريخته مربوط به ساير گياهان مي‌شود، اضافه کرد: در حال حاضر محصولاتي چون چغندر قند، پاپايا (خربزه درختي)، کدو، بادمجان و سيب‌زميني به صورت تراريخته توليد شده‌اند.

وضعيت رخدادهاي داراي مجوز مصرف غذا و دام

وي با بيان اين که محصولات تراريخته در سال 1994 در مقياس کوچک و در سال 1996 در مقياس تجاري کشت شدند، اضافه کرد: در خلال سال‌هاي 1994 تا 2016 در مجموع 40 کشور اقدام به صادرات محصولات تراريخته به عنوان غذاي انسان و دام صادر کرده‌اند.

به گفته اين محقق، در مجموع سه هزار و 768 مجوز توسط مقامات نظارتي تيم تعداد کشور براي 26 محصول تراريخته و 392 رخداد تراريخته صادر شده است.

ناخدا با اشاره به جزئيات اين رخدادهاي تراريخته خاطرنشان کرد: از ميان اين مجوزها 1777 مورد براي مصرف مستقيم به عنوان غذاي انسان يا به صورت فرآوري‌شده، 1238 مورد براي مصرف به عنوان خوراک دام به طور مستقيم يا فرآوري‌شده و 753 مورد براي رهاسازي يا کشت صادر شده‌اند.

مهمترين صفات محصولات تراريخته

عضو هيات مديره انجمن ايمني زيستي عمده‌ترين صفات محصولات تراريخته را تحمل به علف‌کش‌ها نام برد و گفت: علف‌ها يکي از معضلات بخش کشاورزي است که براي رفع اين معضل از نوعي سم به نام رانداب استفاده مي‌شود که توليد محصولات تراريخته مقام به علف‌کش‌ها کاهش مصرف سموم در اين زمينه را کاهش خواهد داد.

وي افزايش بهره‌وري، حفظ تنوع زيستي و کاهش گازهاي گلخانه‌اي را از ديگر صفات محصولات تراريخته نام برد و گفت: از سال 1996 تا 2016 حدود 26.7 ميليون کيلوگرم CO2 حذف شده است که اين ميزان معادل خروج تعداد زيادي خودرو از جاده بوده است. اين امر به دليل افزايش سطح زير کشت محصولات تراريخته بوده است.