بزرگنمايي:

مسعود کمبراني  با بيان اينکه اين پژوهشکده اولين پژوهشگاه جهاد دانشگاهي بوده که در سال 76 تاسيس شد، افزود: اين پژوهشگاه داراي چهار گروه پژوهشي و چهار گروه تخصصي است و تمرکز فعاليت ما بر بومي‌سازي دانش فني مواد شيميايي است.

وي با تاکيد بر اينکه عمده فعاليت تحقيقاتي ما در زمينه ساخت مواد شيميايي در حوزه صنعت نفت متمرکز شده است، ادامه داد: عمده‌ترين محصولات توليد شده در صنايع بالادستي نفت شامل افزودني‌هاي سيمان‌هاي حفاري مانند FLC، گزميتيشن و DRL براي انتقال نفت و کاهش اصطکاک در لوله‌هاي انتقال نفت مي‌شود.

کمبراني توليد مواد تعليق‌شکن نفتي يا دمولسيفاير را از جمله دستاوردهاي تحقيقاتي اين پژوهشکده نام برد که در حوزه‌هاي نفتي بي‌بي‌حکيمه و چشمه‌خشک تست ميداني شده‌اند.

وي در اين باره توضيح داد: زماني که نفت خام از چاه خارج مي‌شود، امولسيوني از نفت خام، گاز و آب نمک است که گاز آن در بخش جداکننده جداسازي مي‌شود و جداسازي آب نمک از نفت خام در واحدهاي نمک‌زدا صورت مي‌گيرد.

رئيس پژوهشکده توسعه صنايع شيميايي با تاکيد بر اينکه امولسيون نفت خام تنها با استفاده از دمولسيفاير (تعليق‌کننده) شکسته مي‌شود، خاطرنشان کرد: با اضافه کردن دمولسيفاير به نفت خام، امولسيون آن شکسته شده و آب نمک از نفت خام جداسازي خواهد شد.

به گفته وي، آب نمک همراه با نفت خام موجب کاهش کيفيت نفت براي صادرات مي‌شود ضمن آنکه قابليت استفاده در پالايشگاه‌ها را نخواهد داشت.

کمبراني دمولسيفاير را يک ماده با اهميت و استراتژيک در صنعت نفت توصيف کرد و ادامه داد: در صورتي که کشور به دانش فني ساخت اين ماده دسترسي نداشته باشد کارخانجات نمک‌زدايي تعطيل خواهند شد. از اين رو در پژوهشکده توسعه صنايع شيميايي به دانش فني ساخت اين ماده دست يافتيم.

وي با بيان اينکه اين ماده تاکنون به کشور وارد مي‌شد، اظهار کرد: دمولسيفاير به صورت فرموله شده توسط چند شرکت ايراني به شرکت نفت فروخته مي‌شد و عمده مواد موثره آن از خارج وارد مي‌شد و در مطالعات انجام شده در اين پژوهشکده موفق به بومي‌سازي اين ماده شديم.

کمبراني با اشاره به وضعيت توليد اين ماده در فاز صنعتي خاطرنشان کرد: براساس قوانين، شرکت نفت پس از توليد فناوري جهاد دانشگاهي بايد مانند ساير شرکت‌هاي تجاري در مناقصات شرکت کند ولي با حمايت‌هاي خوبي که از سوي شرکت نفت از اين طرح صورت گرفت، مصوبه‌اي از سوي هيات مديره ابلاغ شد.

رئيس پژوهشکده توسعه صنايع شيميايي با اشاره به جزئيات اين مصوبه يادآور شد: براساس مصوبه هيات مديره شرکت ملي نفت 30 درصد دمولسيفاير مورد نياز صنعت نفت از جهاد دانشگاهي خريداري مي‌شود مشروط بر آنکه تست‌هاي ميداني انجام شده مثبت باشد.

به گفته وي، اين مصوبه در حال اجرايي شدن است.

افزايش دبي خطوط انتقال نفت

رئيس پژوهشکده توسعه صنايع شيميايي، توليد DRL را از ديگر دستاوردهاي تحقيقاتي اين پژوهشکده ذکر کرد و گفت: اين ماده براي کاهش اصطکاک در لوله‌هاي خطوط انتقال نفت کاربرد دارد.

وي با بيان اينکه اين ماده از سوي يک شرکت ايراني وارد و به شرکت نفت ايران به فروش مي‌رساند، ادامه داد: در اين پژوهشکده موفق به توليد اين ماده شديم و در شرکت مناطق نفت‌خيز جنوب با موفقيت تست ميداني شد.

وي با بيان اينکه به دنبال اجراي پايلوت اين طرح هستيم، افزود: در حال حاضر درصدد هستيم تا با تامين اعتبارات لازم اقدام به ساخت پايلوت براي توليد نيمه‌صنعتي اين ماده بتوانيم در آينده نيازهاي شرکت نفت را در اين حوزه برآورده کنيم.

کمبراني به بيان اهميت اين ماده در صنعت نفت پرداخت و گفت: زماني که نفت خام از لوله انتقال عبور مي‌کند، نفت خام با برخورد با ديواره خطوط اصطکاک ايجاد مي‌کند که اين امر موجب افت فشار در دو سر لوله انتقال خواهد شد.

وي اضافه کرد: با اضافه کردن اين ماده در داخل خطوط انتقال اصطکاک و افت فشار کاهش مي‌يابد و مي‌توان دبي انتقال نفت خام را افزايش داد. به گونه‌اي که به طور مثال اگر در گذشته 50 هزار بشکه نفت از خطوط انتقال دريافت مي‌شد، با اضافه کردن چند PPm از اين ماده 80 هزار بشکه مي‌توان دريافت کرد.

شيرين سازي نفت خام ميدان آب تيمور

رييس پژوهشکده صنايع شيميايي جهاد دانشگاهي از موفقيت اين پژوهشکده در شيرين سازي نفت خام خبر داد و يادآور شد: در نفت خام حاوي مقادير زيادي H2S (هيدروژن سولفيد ) است که روشي براي شيرين سازي نفت خام ارائه کرديم.

وي اساس اين روش را گرم کردن نفت خام ذکر کرد و ادامه داد: با استفاده از اين روش ميزان هيدروژن سولفيد از 120 PPm به 15 PPm کاهش مي‌يابد.

کمبراني با تاکيد بر ضرورت حمايت از اين دستاورد، خاطرنشان کرد: در صورت حمايت از اين طرح مي‌توان اين روش را براي 12 واحد شرکت نفت پياده‌سازي کرد.